istanbullite.com

NOSTALGIC WRITINGS BY AN ISTANBULITE © Since 2002

HOME ↓

ABOUT US/BIZ KIMIZ ?

E.Y.V 2019 AWARD CEREMONY

ISTANBUL&TURKEY TRAVEL

TIPS FOR TOURISTS 2022

ISTANBUL TRANSPORTATION

ISTANBUL 360 PANOROMIC

LIVE TURKISH TV AND MEDIA

TURKS AT UNION CEMETERY

NEWS FROM COLUMBUS,OHIO

NOSTALJIK TAACO.org

LEGAL NOTICE

CONTACT US/İLETIŞİM

ATATURK

ATATURK ALBUMU

A VISIT TO ANITKABIR 2015

1953 DE ANIT KABIR

BANDIRMA ILE SAMSUNA

ATATURK'E MECLISTE KOMPLO

ATATURK'UN BINMEDIGI UCAK

ATATUTURKUN 10.YIL NUTKU

ATATURK TBMM KONUSMASI

101 YILLIK BIR GAZETE

ATATURK'UN DEDE EVI

ATATURKUN EVI VE MEKTEBI

10 KASIM 1938

ATATURK'U ANLAMAK

STATUE OF ATATUTURK IN DC

ATATURK'UN IKI PORTRESI

SARAYBURNU ATA HEYKELI

ATATURK'UN KOLIBASI

ATATURK VE CINAR AGACI

ATATURK VE DIN

ATATURK'UN AKARETLER EVI

ATATURK MUZE KOSKU

ISTANBUL SUR-ICI

YEDI KULE ZINDANLARI

KAYBOLAN KIR TEPEBAG

SEHZADEBASI DIREKLERARASI

LALELI BABA

MIHRIMAH CAMILERI

CEVIZAGACI- GOTLAR SUTUNU

TEKFUR SARAYI

ISTANBULUN ALTI 1,2

ISTANBULUN ALTI 3,4

HALICTE BIR VAPUR GEZISI

SADRAZAM KOCAMUSTAFA PASA

SUMBUL EFENDI

MILION TASI

BALIK UZERINE LAKIRDI

BOSTANCIDAKI BEYAZ KOSK

GOKSU DERESI

SAHIL YOLUNDA SABAH

BIR TEPE, BIR KALE

CARPISAN KAYALAR

KANDILLIDE BIR GECE

ISTANBULLU OLMAK

RAMAZANDA ESKI ISTANBUL

KOCAMUSTAFAPASADAKI KOSK

AHMET SARACBASI EFENDI

SHOW ME BIG MONEY

ISTANBUL DERETEPE

HARBIYE NEZARETI

BEYAZIT KULESI

ARCADIUS'UN SUTUNU

6 MERMER 23 TILSIMLI TAS

SULEYMANIYEDE BIR GEZI

BAHARIYEDE SINEMALAR

PARGALI SARAYI VE MEZARI

ULUBATLI VE MIHRIMAHCAMII

TOPKAPI ANIT MEZARLARI

HALICTE BIR SEMT: FENER

YILDIZ KORUSU

HUNKAR'A GIDELIM

ABBAS AGA PARKI

HAYDARPASA KIRIM MEZARL.

HAYDARPASANIN OYKÜSU

DOGANCILAR PARKI

OSMANLI EFSANELERI

USKUDARLI GUZEL BALIKCI

BIZANS VE KURULUS MITLERI

BULGURLU HAMAMI

YAHYA EFENDI DERGAHI

ISTANBUL SEYYAHI

AT MEYDANI

KADIRGA'DA SOKAKLAR

KIRIK MINARE

EVLIYA CELEBI RUYASI

SEPETCILER KASRI

GALATADA GEZINTILER

KARAKOYDE YIKILAN CAMI

BIR SAMATYA GEZISI

FLORYA DENIZ KOSKU

SULTAN SELIM CAMII

5.TEPEDEN HALICE

PERA PALASIN GIZEMLERI

PERA PASTANELERI

MACKA SIRTLARI

MARMARAY VE TAKSIM

BEZMI ALEM VALIDE SULTAN

MECIDIYEKOY LIKOR FABRIK

ABDULHAMITIN YILDIZ CAMII

IHLAMUR KASIRLARI

KUCUKYALI VE SATYROS

KUZGUNCUK

KAVAK SARAYI VE SELIMIYE

SANCAKLAR CAMII

ISTANBUL EVVELZAMAN

EKATERINA AYAZMASI

YAVUZ ERSINAN CAMII

KUS KONMAZ CAMII

BAHARIYE ADALARI GEZISI

RIVA:BIR DERE,BIR KALE

TARIHI YARIMADA VE SURLAR

GALATA SURLARININ IZLERI

ADALET KULESI

SARAYBURNU'NDA GEZINTILER

GALATA SURLARI IZLERI 2

YILDIZ SARAYLARI

ISTANBUL PARKLARI

SAIRLER SOFASI

AKSAMCILAR VE MEYHANELER

1960 DA ISTANBUL TIPLERI

KAPALI CARSI KAPISINDAN

UC ESKI ISTANBULITE

BIRKAC ESKI SAMATYALI

OZLENEN ESKI ISTANBULMU?

LULU'YU ARAYIS

ISTANBUL KIYI KÖŞE

CAMDAKI KIZ KONAGI

KABATAS HADIKA TASI

BARBAROS'UN TURBESI

TOPHANEDEN GALATAPORT'A

KAMONDO MERDIVENLERI

ISTANBULUN KAYIP DERELERI

MODA KOYU

ISTANBUL'UN GAZHANELERI

MIMAR MONGERI YAPITLARI

TEKFUR SARAYI 2020

BEBEK VE NAZMI

ISTANBUL EMEKCI HEYKELERI

TARLABAŞI

EDIRNEKAPIDA BRUNO TAUT

BANLIYO TREN ISTASYONLARI

ALTIYOLDAKI DOGUSEN BOGA

SOKAK SATICILARI

MIMAR VEDAT TEK YAPITLARI

PONTOKRATOR SARNICI

NUR-U OSMANIYE CAMII

THUTMOSIS DIKILITASI

AYDOS KALESI

D.BAHCE SARAY TIYATROSU

BUYUKDEREDEN BRINDISIYE

AYASTEFANOS RUS ANITI

ESKI GALATA KOPRUSU

HIKAYELI RESIMLER

O ISTANBUL

NISAN TASLARI VE OKCULUK

LALE PUDDING SHOP

MOLLA LUTFI

MYRELAION MANASTIRI

HAYRATIYE KÖPRÜSÜ

LAHANACILAR v BAMYACILAR

KADIKOY MANZARASI

TEYYARE APARTMANLARI

KÜLLÜK KAHVEHANESI

RUMELI KAVAGI

EGE VE ANADOLU

AFRODISIAS HEYKELLERI

RODOS PAPAGANLI RESTORAN

RODOS SURLARI DUVARLARI

GÜNÜBIRLIK RODOS ADASI

CITY OF LAODICEA

APHRODISIAS

GUZEL FOÇA- BELLE PHOKAIA

KARS ANILARI

ANCIENT CITY OF ANI,KARS

ARDAHAN SEYTAN KALESI

KARS'DAKI DEDEMI ARIYORUM

KARS'DA MUTLU SON

KOS ADASI ANILARI

KARAGOZ HACIVAT MUZESI

BEN SERVISCIYIM ABI

ASOSDA BIR GUN

ANTIPHELLUS BALIKCISI

TWILIGHT ZONE

TARIHTEN KAPAKLAR

INONU HARPOKULUNDA ,1942

1987 HALK OYLAMASI

CHICAGO DA II. ABDULHAMIT

HEYBELIADA DENIZ LISESI

INONU DENIZ LISESINDE1934

ANLATILMAYAN ISMET INONU

VEKILLER VE RESMIGECITLER

BU ANZACLAR NEREDE?

ISTANBUL ARKEOLOJI MUZESI

HARBIYE ASKERI MUZESI

CANAKKALE, TRUVA

BOSTANCIDA BIR NIŞAN

GOLCUK VE YAVUZ-HAVUZ

JAPONLARIN 1934 ZIYARETI

GAZOZ KAPAKLARI

ÇUKUR VE TURKIYE

HALIL EFE VE CAKIR GUSSUN

BIZANSLI VE BEYAZITLI

KADIKOY, ISKELEDE SABAH

BIR BAYRAM YAZISI

ARMONIKA CALAN KIZ

PARIS GOZLENIMLERI

METEOR CUKURU

MINIBUS SOFORU ZEYNEL

BIR EGE DILBERI

BIT PAZARINA NUR YAGDI

BIR RUYA

ADAM

DENIZ YILDIZININ OYKUSU

SOLUK MAVI NOKTA

GENC OSMAN MONOLOGU

OSMANLI TOKATI VE HIGH 5

HIZIR ILYAS

COLA TURCA

GAZOZ KAPAGI (ORIJINAL)

HARICTEN GAZEL

PORTRELER VE INSANLAR

CERRAHE SALIHA HATUN

TEYYARECI FETHI BEY

ALI VE NINO'NUN ÖYKÜSÜ

GÜZEL INSAN YILMAZ MORGUL

SUPHI EFENDI KIMLIGI

MISKET MACLARI

BIR DENIZALTI ZABITI

SEMINE CELASUN GUNAY

BEYKOZ KUNDURA EMEKCISI

BÜLENT

1975 DE BIR ASK HIKAYESI

BIR KARANFILLI ADAM

1942 DE EN UZUN YOLCULUK

KINDER HEIM

KÜTAHYADA MACAR DEVRIMCI

MY MOTHER LAMIA

BIR COCUKLUK ANISI

CATHY CARR ROPORTAJI 1974

OSMANLI YUZUCULERI

JOEPA BIR AMERIKAN IKONU

MUZE EV

MUZIK VE BEN

ANNEMIN SANDIGINDAN

VATMAN ALI BEY

YESIL KAPI

MAHMEDET HOCA

29 TESRIN

ESKI SEREF STADI 1

SEREF STADI

SEREF STADI-CIRAGANSARAYI

SEREF-HAKKI-SEBA

SAMPIYONLUK YILDIZLARI

BESIKTAS'S USA TOURS

KARAKARTAL MEHMET GALIN

BJK'NIN ILK YABANCILARI

1964 ALI SAMI YEN ACILISI

CARSI

BIR YASAM TARZI

ELLI YIL SONRA PRATER'DE

SANTRASI YAPILMAYAN GOL

DEMIROREN'E ACIK MEKTUP

KONAK KADIN FUTBOL TAKIMI

SARI LACIVERT

BERLIN PANTERI

TEMİZ FUTBOL

KARANFILLI ADAM

TRIBUTE TO KOBE BRYANT

TAKSM KIŞLASI CIRCA 1925

ESKI BIR MILLI MAC

GELINCİK TARLALARI

ESKI SEREF STADI 2

BESIKTAS'IN KURULUSU

SEREF BEY

"BABA HÜSNÜ" SAVMAN

"BABA" BASKAN A. ZIYA BEY

REFIK OSMAN TOP

BESIKTAS'IN SEHITLERI

ANTRENÖR MEAZZA 1949

ANDRAS KUTTIK

PANTER KALECI NECMI MUTLU

BAHATTIN BAYDAR

KEDI KALECI VAROL URKMEZ

YUSUF ILE SANLI

GUVEN ONUT

SENOL BIROL

KAYA VE NAZMI KAPTANLAR

SON BABA RECEP ADANIR

DR. VEDII TOSUNCUK

SUKRU GULESIN- NAZIK DEV

BJK SOHRETLER KOFTECISI

1962 -64 DE BJK YAZILARIM

KUCUK AHMET

VALA SOMALI

MUSTAFA KIZILTAN BESIKTAS

INÖNÜ/MITHAT PASA STADI

VODAFONE ARENA OPENING

VODAFONE PARK HONOR TOUR

A VISIT TO INONU, 2011

GOING TO THE GAME

CHAMPIONS VIDEO 2017

BESIKTAS STADIUM & FANS

SAMPIYONLUKLAR MIMARI

BIR SAMPIYONLUGUN ANALIZI

WITH BJK PLAYERS OF 2011

CHAMPION BESIKTAS

HELE HELE SERGEN KAPTAN

PASKAL VE BJK FORMASI

BABA BOSQUE

BESIKTAS 10 CLAIMS 2 FAME

BJK NEVZATDEMIR FACILITY

Q7,GUTI&IVERSON

INSIDE FENER STADIUM

CARTE POSTALE NOSTALGIA

KARTPOSTAL TURKIYE32-1944

MY MOTHERS ISTANBUL YEARS

HAGIA SOPHIA

MY FATHER'S BERLIN 1937

GERMAN WEHRMACHT 1937

POSTCARDS USA 1944

CARTOLINA POSTALE ITALIA

C.POSTALE EUROPA 1937-946

POST-CARD EGYPT 1942

POSTCARD, MIDDLE EAST

PETERHOF, ST.PETERSBURG

1CE UPON A TIME ISTANBUL

DIYARBAKIR 1955

SOUTH EASTERN TURKEY 1955

ANKARA&ISTANBUL 1956

PARIS 1956

JUKE BOX NOSTALGIA

1957-1960 POP

1960-1970 POP

1970-1980 POP

1980-1990 POP

SYLVIE VARTAN IN ISTANBUL

RANDOM NOSTALGIA

ED SHEARAN&DUA LIPA

NORAH JONES& NATASHA ST.P

NOSTALGIC TRIOS

LACASA DE PAPEL

YURTTAN SESLER

TURKISH MUSIC PORTAL

MUNIR NURETTIN SELCUK

ZEKI MUREN

YILMAZ MORGÜL

SELDA BAGCAN

RUHI SU

ASIK MAHSUNI

ZULFU LIVANELI

NESET ERTAS USTA

TARKAN

ISTANBUL ERMENI MUZIGI

SECULAR BYZANTINE MUSIC

SARO SECIKYAN

EYPIO CUKUR RAP

FATHER OF ANADOLU POP

TURKISH FOLK BY P. DWEYER

PLAY FOR THE NATURE

YOLA CIKTIM MARDINE

VARDAR OVASI

ANNEM

DOGUM GUNU,ANNELER GUNU

ANNEMIZ LAMIA

LAMIA HAMINNE AND TAYLOR

HALAM LAMIA

"EVIM/HOME"

NOSTALJI TRENI

LIFE OF MY FATHER

REUNITED/ONLAR KAVUSTULAR

SON CINAR BULENTSARACOGLU

FAMILY BLOG

ESRA'S WEDDING ALBUMS

BRIDE'S DAD'S SPEECH

ESRA'S BRIDAL SHOWERS

ESRA'S BABY SHOWER

ESRA GRADUATION,ENGAGEMEN

OZMERAL PATERNAL F.TREE

OZMERAL MATERNAL F. TREE

LAMIA&HAMZA VIDEO 1999

DURUPINAR PATERNAL F.TREE

DURUPINAR MATERNAL F.TREE

BABY MADISON FABLE

BABY TAYLOR FABLE

ASHTON AYDIN FABLE

TAYLOR BABY&TODDLER YEARS

WEILS' WEDDING AND HOUSE

ASLI'S SHOWERS 2008-2009

FAMILY HOLIDAY PICTURES

CAPS IN ENGLISH

JESSE OWENS AND OAK TREE

LONGEST JOURNEY IN 1942

FLYING BOAT DORNIER DOX

MARBLE MATCHES

ROME SUMMER OF 1956

MYSTERY MAN OF ST PETERS

EMAILS FROM JAN CLAIRE

KINDERHEIM HILDEN 1955

LATE NOVEMBER

A DAY IN BODRUM

3 DAYS IN CAPPADOCIA

A DAY IN ASIAN ISTANBUL

14 DAYS IN TURKIYE

A DAY IN TURGUTREIS

2014 BERLIN LETTERS

1937 BERLIN LETTERS

GOODBYE MY HOUSE

OUR OLYMPIAN IN OUR HEART

ZULAL THE BACKSTROKER

LORI MY ASSISTANT

MY TRIP ON THE MEGABUS

LYCIAN CITIES OF TURKEY

ATATURK-ROOSEVELT LETTERS

SULTAN SULEIMAN

TRANSFORMING OF SS SOLACE

TURKEY&THANKSGIVING

EINSTEIN'S PLEA TO TURKEY

TURKISH HELP TO IRISH

PRESIDENT OBAMA'S TRIP

USA MILITARY IN TURKEY

FLAG RAISING CEREMONY

RENAISSANCE MAN

"NOAH'S ARK" OR IS IT ?

STORY OF SANTA CLAUS

STORY TELLER OF ANATOLIA

TURKISH COFFEE

DOWN CAFE

ECEVIT IN NEWYORK 2002

SUKI, OUR CAT

HERR WAMLEK

ISTANBUL STORIES

BRITISH SEAMEN'S HOSPITAL

SARAC AHMETEFENDI MANSION

BOMONTI BEER FACTORY

EVANGELISTRIA GREEKCHURCH

A WALK: BALAT FENER AREA

A WALK IN YELDEGIRMENI

CRIMEAN MEMORIAL CHURCH

SHOPPING IN GRAND BAZAAR

GIRL PLAYING HARMONICA

NURPERI

RAIMONDO D'ARONCO

HAMAM(OLD TURKISH BATH)

IN SEARCH OF LULU

ZEYREK MOSQUE& MONASTERY

COLUMN OF THE MARCIANUS

TRUE CROSS IN ISTANBUL ?

ISTANBUL MYTHS IN ENGLISH

LEGEND OF LEANDER'S TOWER

77 NAMES OF ISTANBUL

7HILLS 700MOSQUES ISTANB.

7 Churches of Anatolia

PANAROMIC TOURS/SANAL TUR

ISTANBUL WANDERER

ISTANBUL ABOVE AND BELOW

SUNKEN ISLAND OF VORDONIS

CHAINS UNDER MARMARA SEA

TUNELTHE SUBWAY

BASILICA CISTERN&MEDUSA

LEGENDS OF MAIDEN TOWER

CONSTANTINE COLUMN

HAMAM THE TURKISH BATH

HIPPODROME THE HORSEARENA

CHURCH OF SERGIUS&BACCHUS

COLUMN OF MARCIAN

ZEYREK PONTACRATORCHURCH

A VISIT TO SAMATYA

A GOLDEN HORN BOAT TRIP

CLASHING ROCKS OF KYNEA

RHEBAS RIVER/FORT RIVA

PERA PALACE HOTEL MYSTERY

ISTANBUL PHOTOS

ISTANBUL FOUR SEASONS

PANAROMIC BOSPORUS

BYZANCE SCEENS A HELBERT

ISTANBUL VIDEOS

GOZTEPE PARKI

HEYBELIADA

ADALAR/PRINCE ISLANDS

ISTANBUL PICTURES

BEYOGLU PICS

ISTANBUL GATES&DOORS

ISTANBUL TOP TEN MUST SEE

ISTANBUL FERRY LANDINGS

ISTANBUL BAZAARS

ARA GULER'S ISTANBUL

CARSI THE MARKET

BOSPHORUS, ISTANBUL

A GOLDENHORN FERRY TRIP

TURKIYE PHOTOS

LAODICEA-DENIZLI

ARA GULER'S APHRODISIAS

BEYPAZARI HOUSES

YEDI GÖLLER

ANKARA'da GEZINTILER

AYVALIK- CUNDA

KONYA

UMURBEY BAYAR ANIT MEZAR

BURSA

BURSA KULLIYE VE TURBELER

BODRUM

CAPPADOCIA

URFA

KAS,KALKAN,DEMRE

ALANYA

DALYAN VIDEO

DALYAN, GOCEK, FETHIYE

ANKARA

TWIN BEAUTIES/IKIZGUZELLE

PHOTOS USA

PHILADELPHIA

BOSTON

CHICAGO

CHICAGO LAKE FRONT

LAKE MEAD,NEVADA

LAS VEGAS

INDIANAPOLIS

SANFRANSISCO AND MONTERY

SAN ANTONIO, TEXAS

San Diego

NEW ORLEANS

NEW YORK

PENNSTATE

WALKING THE TRAIL

FLAG RAISING IN COLUMBUS

WORLD PHOTOS

PARIS

LONDON 1967

ITALIA

DUSSELDORF 1956

SAREJEVO

ATATURK'S BIRTHPLACEHOUSE

KAVALA, GREECE

ISLAND OF RHODES

A GLIMPSE OF IRAN

INDIA/NEPAL

CARIBBEAN ISLANDS

PRESIDENTS & KINGS TOMBS

DARFUR/SUDAN

I-FOOD

BAKI USTA'S DENIZLI KEBAB

ISTANBULLITE'S FOOD

STREET FOOD

NOSTALGIC SICILY'S PIZZA

GOLDEN CORRAL COLUMBUS

CAFE ISTANBUL

ANNE'S COOK BOOK

I-BLOG

YOU TUBE

SBF YEARS 1965-1969

WINTER IN ISTANBUL

DUVAR YAZILARI

POSITIVE THOUGHT OFTHEDAY

MY CINEMA

ART WORK

Translate
Bookmark and Share
 
NUR-U OSMANİYE CAMİİ
 
Pics from the Mosque of " Light of Osman", a video with music
 

NUR-U OSMANIYE CAMİİ VE KÜLLİYESİ


Nur-u Osmaniye Camii’inin yapımına 1749 yılında Sultan I. Mahmut zamanında başlanmış. Batı’ya açılımın başladığı, camilerde ve saraylarda  barok mimarisine geçiş yılları. Camin bir külliye olarak yapımına başlanıyor: medresesi, imareti, kütüphanesi, haziresi , türbesi, hamamı, çeşmesi ve sebili ile. Ne var ki Sultan I Mahmut’un ömrü külliyenin bitmesine vefa etmiyor ve onun ölümü üzerine inşaat duruyor. Tahta geçen Sultan III. Osman mimar  Mustafa Ağa ve yardımcısı Simon Kalfa’yı başladıkları inşaatı bitirmekle görevlendiriyor. 1755 yılında hizmete açılan camiye de hamisi “Sultan Osmanın Işığı” adı veriliyor : Nur-u Osmani ya da Nur-u Osmaniye.


Cami’nin bir dış bir de iç avlusu var. Dış avlu caminin arka bölümünde at nalı şeklinde bir alan üzerine kurulmuş. At nalının dış kısmı sütunlar üzerine kurulan revaklarla bir birine bağlanmış. Üzerinde de tam on dört kubbe var.Sütunların Bergama’daki bir kilise den getirildiği rivayet ediliyor. İç avlu bir son cemaat yeri olarak kullanılıyor ve burada geleneksel şadırvan yok . Bunun yerine caminin iki yanına şerit halinde abdest alma yerleri konulmuş. At nalının cami ile bitiştiği iki ucun da ikişer şerefeli iki minare var. Bu minarelerin en dikkati çeken özelliği külahlarını gövdeleri gibi kesme taştan olması ve yekpare görünüşü.


Külliyenin iç avlusunda günümüze kadar gelmiş bir kütüphane var. Pazartesi günleri kapalı olduğundan camiyi gezdiğim gün kütüphanenin içine giremedim. Ama dışarıdan gördüğüm kadarı ile iki büyük kapısı olan iki katlı, çok köşeli ve çok pencereli yuvarlak bir bina. Hümayun kapısı denilen padişahlara mahsus kapının üzerinde yaldızları yenilenmiş bir hat var. Bu Hazreti Muhammed’in ilimle ilgili hadisi : “ Beşikten mezara kadar ilim talep ediniz”. Kütüphanenin üst katında sergilenen okuma salonunda beş binden fazla yazma ve üç bin kadarda  basma kitap bulunuyormuş.


 
The dome
"Mihrap and Minber"
 

Kapalıçarşı’ya her gidişimde muhakkak Nuri Osmaniye Kapısından girer ya da çıkarım. Burası adeta İstanbul’un eskiyi yansıtan nadir mahalle ve çarşılarına benzer. Dükkanların belki tabelaları  ve sattıkları mallar ile insanların kıyafetleri değişmiştir , ama sokağın arnavut taşı, duvarların kara pası, satıcıların bağrış çağırması hep aynıdır. Kapalı Çarşının kapısının hemen yanında İstanbul’da cami avluları dışında nadir bulunan umumi tuvaletlerinden biri vardır. Burası turistlerden ve  kalabalıktan geçilmez. Nedense senelerce Kapalıçarşı’ya her gidişimde önünden geçtiğim halde Nur-u Osmaniye camiini gezmek fırsatını bulamamıştım. Ama son İstanbul seyahatimde caminin restore edilmiş kar gibi beyaz yüzü ve güneş ışığında beyaz kafesler içinde vitrayları  saklayan sayısız pencereleri o kadar göz alıcıydı ki bu sefer avlu kapısından içeriye girdim.


Camiye iki tarafından da çıkılan geniş mermer merdivenlerden çıkılıyor. İçeriye  girince ilk hissettiğiniz şey büyüklük ve ferahlık algısı. İçerisi sanki dışarısı gibi alabildiğine aydınlık ve beyaz. Başınızı sağa sola çevirince bir eşitlik ve simetri görüyorsunuz. Bu yer planın kare şeklinde olmasından kaynaklanıyor. Sonra başınızı havaya kaldırıyorsunuz tepenizde bulutlar gibi  bembeyaz görkemli bir  kubbe, tam 26 metre çapında. Kubbenin eteklerine çember halinde  bir gelin giysisine işlenen oyalar gibi tam otuz iki  pencere var. Caminin toplam pencere sayısı 170 ve bunlar alt alta beş sıra halinde mavili yeşilli ve altın renkleri içeren vitraylarla kaplanmış. Her  iç cephesinde on dört penceresi olan caminin  ikinci set  pencerelerin altında camiyi bir kuşak gibi kaplayan Fetih suresinin tüm 29 ayeti altın yaldızlı yazı ile siyah bant üzerine nakış edilmiş. Hat sanatının diğer güzel örneği de yekpare  kubbenin tam ortasına konulan siyah çemberin içindeki nur süresinin otuz beşinci ayeti : Allah yerlerin ve göklerin nurudur.


Caminin mihrabı dışarıya doğru köşeli bir çıkıntının içinde üstü yarım bir kubbe ile kaplı. Mihrap tüm mermerden yapılmış iki tarafında da simetrilik olarak boydan boya birer pencere ve  tahta oymalı iki kapı var. Mihrabın hemen sağındaki minber de basamakları dahil  tüm mermerden ve altın yaldızlı varaklar ve taş oymaları ile bezenmiş.  Giriş kapısının iki yanından merdivenlerle ikinci çekme kata çıkılıyor. Burada kıble yönünde bir balkon şeklinde dışarıya çıkan hünkar mahfili bulunuyor.


Nur-u Osmaniye camiini ziyaret ettiğim gün kapalı çarşıya girdikten sonra güzel bir tabloyu yeterince seyretmemiş olmanın doyumsuzluğu içindeydim. O her taraftaki hat örnekleri, barok sanatını kabartmalı figürleri, kristal avizeler, kandiller, her seti ayrı renkte ve  desende pencere vitrayları bir sanat galerisinin eserleri gibi tek tek incelenecek ve üzerine akıl yorulacak güzellikleydiler.

 
Same scenes, different faces since 1755
Nuru Osmaniye's secret under the foundation
 

NUR-U OSMANİYE CAMİİ’NİN ALTINDAKİ SIR


Bundan beş yıl önce yapılan restorasyon çalışmaları sırasında caminin temelinin altında  bugüne kadar bilinmeyen bir yeraltı su su sarnıcının olduğu keşfedilmiş. Yerin 8.5 metre derinliğinde iki bin metrekarelik bir alanda, on dokuz ayrı bölümden oluşan ve içinde on iki oda ve sütunlar olan bir alan bulunmuş. Bugün hala çalışan su terazisi Çemberlitaş civarından toplanan yağmur sularını burada bir kuyu da topluyor sonra da bir drenaj sistemiyle yeraltından Haliç’e akıtıyor. Suyun bir bölümünün de  eskiden civardaki Mahmutpaşa camiinin çeşmesine bağlandığı tahmin ediliyor. Yapılan çalışmalarda  su kuyusu dışındaki bölme ve odaların Kapalı Çarşı da çıkan yangınlardan ve yapılan tadilatlardan  arta kalan molozların ve tahtaların atıldığı bir alan olarak kullanıldığı görülmüş. Yılların ihmali ve vurdum duymazlığı ile bir çöplük deposuna dönüşen caminin altındaki alandan tam 420 kamyon dolusu balçık ve çöp çıkarılmış. Gene bu restorasyon sırasında herkesi şaşırtan bir bulgu da Mustafa Ağa ve Simon ikilisinin bundan tam 255 yıl  önce fore- kazık sistemi denilen depreme dayanıklı temel sistemini Nuri Osmani’ye camiinin altına uyguladıklarını görmek olmuş. Caminin altındaki bu buluşlardan sonra , buraya bir müze yapılması ve yerebatan sarayı gibi turistlerin ilgisine çekecek bir odak noktası oluşturulmasından söz ediliyordu. Ama son durum nedir, uzakta olduğum dan bilemiyorum.


  


 
Kutuphane ve Turbe. Photo courtesy S.Zeren
Nur-u Osmaniye Giris. Photo courtesy S.Zeren
 

“NUR”  SÖZCÜĞÜ  ÜZERİNE


Nur kelimesinin lügat anlamı aydınlık ve parlaklık. Kelimenin kökeni Arapça . Osmanlı Türkçesinde çokça kullanılan ve çok doğurgan  bir kelime. “Nur topu gibi  bir bebek, nur yüzlü ihtiyar, yüzünün nuru kaçmış, var ol nur ol “ hep kullanılan tabirler değil mi. Ama en fazla kullanılan şekli ölen birisinin arkasından kullanılan;  "nur içinde yatsın" değimi. Bugün bunun yerine “ ışıklar içinde uyusun” gibi yeni türemeler kullanılıyor. Bunun nedeni öz Türkçe kullanma isteği mi yoksa bir laiklik vurgusu mu ?, bilemiyorum, ama bana ters geliyor. Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakirin lafıdır : "Nur içinde yatsın derler, halbuki neden nur içinde yaşasın demeyiz !". Bende derim ki  ışıklar içinde uyunur mu bilemem, ben ışıkları kapatmadan uyuyamam. Zaten çoğu eski tabiri yanlış kullanırız. “Toprağı bol olsun”değimi müslümanlar için kullanılmaz,  yalnız gayri müslim vatandaşlarımız için kullanılır. Allah rahmet eylesin değimi sanki merhum  yada merhume müslümanmış izlenimini verir de  ondan. Toprağın bol olması da yeni kazılmış mezar toprağının ilk yağmurlar la beraber çökmesi ve ilave toprağa gerek duyulmasından olmalıdır.


Biz gene gelelim nurlu konulara. Nur güzel bir kelimedir, aydınlıktır, ışıktır, paktır, parlaktır. Onun için kız erkek çoğu ismin köküdür. Nuri, Nuriye, Nurettin, Nuran,Nurcan, İlknur, Binnur  ve kim bilir daha kaçı. 1970 lerin ünlü sinema aktristi Muhterem Nur’u hatırlarsınız. Nur-u Osmaniye camii de, adını nur’dan almış. Kimine göre caminin yapımını tamamlayan Sultan III. Osman’ın ışığı anlamına gelir, kimine göre de “Osmanlı”nın aydınlığı. Bazıları da içi o kadar aydınlık, ferah ve beyazdır ki, ona aydınlık ,ışıklı cami anlamına bu ad verilmiştir derler. Gerçekten son yapılan restorasyondan sonra benim İstanbul’da gördüğüm camiler içinde en aydınlık olanıdır. Gündüz güneş, gece kandilli avizeler burada adeta nur saçar.


Cem Özmeral

10. Ocak 2017

  Dublin Ohio

 
BACK TO TOP/EN BASA
NEXT/BIR SONRAKI
BACK HOME/ANA SAYFA
 

                                                                                        







                                                                                                       Page copy protected against web site content infringement by Copyscape  

                           
                                                                                              ©2025.All rights reserved        

Website powered by Network Solutions®