istanbullite.com

NOSTALGIC WRITINGS BY AN ISTANBULITE © Since 2002

HOME ↓

ABOUT US/BIZ KIMIZ ?

E.Y.V 2019 AWARD CEREMONY

ISTANBUL&TURKEY TRAVEL

TIPS FOR TOURISTS 2022

ISTANBUL TRANSPORTATION

ISTANBUL 360 PANOROMIC

LIVE TURKISH TV AND MEDIA

NEWS FROM COLUMBUS,OHIO

NOSTALJIK TAACO.org

LEGAL NOTICE

CONTACT US/İLETIŞİM

ATATURK ↓

ATATURK ALBUMU

A VISIT TO ANITKABIR 2015

1953 DE ANIT KABIR

BANDIRMA ILE SAMSUNA

ATATURK'E MECLISTE KOMPLO

ATATURK'UN BINMEDIGI UCAK

ATATURK TBMM KONUSMASI

101 YILLIK BIR GAZETE

ATATURKUN EVI VE MEKTEBI

10 KASIM 1938

ATATURK'U ANLAMAK

STATUE OF ATATUTURK IN DC

ATATURK'UN IKI PORTRESI

SARAYBURNU ATA HEYKELI

ATATURK'UN KOLIBASI

ATATURK VE CINAR AGACI

ATATURK VE DIN

ATATURK'UN AKARETLER EVI

ATATURK MUZE KOSKU

ISTANBUL SUR-ICI ↓

YEDI KULE ZINDANLARI

KAYBOLAN KIR TEPEBAG

SEHZADEBASI DIREKLERARASI

LALELI BABA

MIHRIMAH CAMILERI

CEVIZAGACI- GOTLAR SUTUNU

TEKFUR SARAYI

ISTANBULUN ALTI 1,2

ISTANBULUN ALTI 3,4

HALICTE BIR VAPUR GEZISI

SADRAZAM KOCAMUSTAFA PASA

SUMBUL EFENDI

MILION TASI

BALIK UZERINE LAKIRDI

BOSTANCIDAKI BEYAZ KOSK

GOKSU DERESI

SAHIL YOLUNDA SABAH

BIR TEPE, BIR KALE

CARPISAN KAYALAR

KANDILLIDE BIR GECE

ISTANBULLU OLMAK

RAMAZANDA ESKI ISTANBUL

KOCAMUSTAFAPASADAKI KOSK

AHMET SARACBASI EFENDI

SHOW ME BIG MONEY

ISTANBUL DERETEPE ↓

HARBIYE NEZARETI

BEYAZIT KULESI

ARCADIUS'UN SUTUNU

6 MERMER 23 TILSIMLI TAS

SULEYMANIYEDE BIR GEZI

BAHARIYEDE SINEMALAR

PARGALI SARAYI VE MEZARI

ULUBATLI VE MIHRIMAHCAMII

TOPKAPI ANIT MEZARLARI

HALICTE BIR SEMT: FENER

YILDIZ KORUSU

HUNKAR'A GIDELIM

ABBAS AGA PARKI

HAYDARPASA KIRIM MEZARL.

HAYDARPASANIN OYKÜSU

DOGANCILAR PARKI

OSMANLI EFSANELERI

USKUDARLI GUZEL BALIKCI

BIZANS VE KURULUS MITLERI

BULGURLU HAMAMI

YAHYA EFENDI DERGAHI

ISTANBUL SEYYAHI ↓

AT MEYDANI

KADIRGA'DA SOKAKLAR

KIRIK MINARE

EVLIYA CELEBI RUYASI

SEPETCILER KASRI

GALATADA GEZINTILER

KARAKOYDE YIKILAN CAMI

BIR SAMATYA GEZISI

FLORYA DENIZ KOSKU

SULTAN SELIM CAMII

5.TEPEDEN HALICE

PERA PALASIN GIZEMLERI

PERA PASTANELERI

MACKA SIRTLARI

MARMARAY VE TAKSIM

BEZMI ALEM VALIDE SULTAN

MECIDIYEKOY LIKOR FABRIK

ABDULHAMITIN YILDIZ CAMII

IHLAMUR KASIRLARI

KUCUKYALI VE SATYROS

KUZGUNCUK

KAVAK SARAYI VE SELIMIYE

SANCAKLAR CAMII

↓STANBUL EVVELZAMAN

EKATERINA AYAZMASI

YAVUZ ERSINAN CAMII

KUS KONMAZ CAMII

BAHARIYE ADALARI GEZISI

RIVA:BIR DERE,BIR KALE

TARIHI YARIMADA VE SURLAR

GALATA SURLARININ IZLERI

ADALET KULESI

SARAYBURNU'NDA GEZINTILER

GALATA SURLARI IZLERI 2

YILDIZ SARAYLARI

ISTANBUL PARKLARI

SAIRLER SOFASI

AKSAMCILAR VE MEYHANELER

1960 DA ISTANBUL TIPLERI

KAPALI CARSI KAPISINDAN

UC ESKI ISTANBULITE

BIRKAC ESKI SAMATYALI

OZLENEN ESKI ISTANBULMU?

LULU'YU ARAYIS

ISTANBUL KIYI KÖŞE

CAMDAKI KIZ KONAGI

KABATAS HADIKA TASI

BARBAROS'UN TURBESI

TOPHANEDEN GALATAPORT'A

KAMONDO MERDIVENLERI

ISTANBULUN KAYIP DERELERI

MODA KOYU

ISTANBUL'UN GAZHANELERI

MIMAR MONGERI YAPITLARI

TEKFUR SARAYI 2020

BEBEK VE NAZMI

ISTANBUL EMEKCI HEYKELERI

TARLABAŞI

EDIRNEKAPIDA BRUNO TAUT

BANLIYO TREN ISTASYONLARI

ALTIYOLDAKI DOGUSEN BOGA

SOKAK SATICILARI

MIMAR VEDAT TEK YAPITLARI

PONTOKRATOR SARNICI

NUR-U OSMANIYE CAMII

THUTMOSIS DIKILITASI

AYDOS KALESI

D.BAHCE SARAY TIYATROSU

BUYUKDEREDEN BRINDISIYE

AYASTEFANOS RUS ANITI

ESKI GALATA KOPRUSU

HIKAYELI RESIMLER

O ISTANBUL

KADIKOY MANZARASI

EGE VE ANADOLU

AFRODISIAS HEYKELLERI

RODOS PAPAGANLI RESTORAN

RODOS SURLARI DUVARLARI

GÜNÜBIRLIK RODOS ADASI

CITY OF LAODICEA

APHRODISIAS

GUZEL FOÇA- BELLE PHOKAIA

KARS ANILARI

ANCIENT CITY OF ANI,KARS

ARDAHAN SEYTAN KALESI

KARS'DAKI DEDEMI ARIYORUM

KARS'DA MUTLU SON

KOS ADASI ANILARI

KARAGOZ HACIVAT MUZESI

BEN SERVISCIYIM ABI

ASOSDA BIR GUN

ANTIPHELLUS BALIKCISI

TWILIGHT ZONE

TARIHTEN KAPAKLAR ↓

INONU HARPOKULUNDA ,1942

1987 HALK OYLAMASI

CHICAGO DA II. ABDULHAMIT

HEYBELIADA DENIZ LISESI

INONU DENIZ LISESINDE1934

ANLATILMAYAN ISMET INONU

VEKILLER VE RESMIGECITLER

BU ANZACLAR NEREDE?

ISTANBUL ARKEOLOJI MUZESI

HARBIYE ASKERI MUZESI

CANAKKALE, TRUVA

BOSTANCIDA BIR NIŞAN

GOLCUK VE YAVUZ-HAVUZ

JAPONLARIN 1934 ZIYARETI

GAZOZ KAPAKLARI

ÇUKUR VE TURKIYE

HALIL EFE VE CAKIR GUSSUN

BIZANSLI VE BEYAZITLI

KADIKOY, ISKELEDE SABAH

BIR BAYRAM YAZISI

ARMONIKA CALAN KIZ

PARIS GOZLENIMLERI

METEOR CUKURU

MINIBUS SOFORU ZEYNEL

BIR EGE DILBERI

BIT PAZARINA NUR YAGDI

BIR RUYA

ADAM

DENIZ YILDIZININ OYKUSU

SOLUK MAVI NOKTA

GENC OSMAN MONOLOGU

OSMANLI TOKATI VE HIGH 5

HIZIR ILYAS

COLA TURCA

GAZOZ KAPAGI (ORIJINAL)

HARICTEN GAZEL

PORTRELER VE INSANLAR

SUPHI EFENDI KIMLIGI

MISKET MACLARI

BIR DENIZALTI ZABITI

SEMINE CELASUN GUNAY

BEYKOZ KUNDURA EMEKCISI

BÜLENT

1975 DE BIR ASK HIKAYESI

BIR KARANFILLI ADAM

1942 DE EN UZUN YOLCULUK

KINDER HEIM

KÜTAHYADA MACAR DEVRIMCI

MY MOTHER LAMIA

BIR COCUKLUK ANISI

CATHY CARR ROPORTAJI 1974

OSMANLI YUZUCULERI

JOEPA BIR AMERIKAN IKONU

MUZE EV

MUZIK VE BEN

ANNEMIN SANDIGINDAN

VATMAN ALI BEY

YESIL KAPI

MAHMEDET HOCA

29 TESRIN

SEREF STADI

ESKI SEREF STADI

BJK SOHRETLER KOFTECISI

SUKRU GULESIN- NAZIK DEV

MUSTAFA KIZILTAN BESIKTAS

KARAKARTAL MEHMET GALIN

SAMPIYONLUK YILDIZLARI

SON BABA RECEP ADANIR

KEDI KALECI VAROL URKMEZ

PANTER KALECI NECMI MUTLU

BJK'NIN ILK YABANCILARI

SEREF-HAKKI-SEBA

BESIKTAS'S USA TOURS

GELINCİK TARLALARI

TAKSM KIŞLASI CIRCA 1925

HELE HELE SERGEN KAPTAN

BABA BOSQUE

SANTRASI YAPILMAYAN GOL

YUSUF ILE SANLI

SENOL BIROL

KUCUK AHMET

GUVEN ONUT

DEMIROREN'E ACIK MEKTUP

KONAK KADIN FUTBOL TAKIMI

PASKAL VE BJK FORMASI

SARI LACIVERT

BERLIN PANTERI

TEMİZ FUTBOL

CARSI

BIR YASAM TARZI

KARANFILLI ADAM

ESKI BIR MILLI MAC

DR. VEDII TOSUNCUK

ELLI YIL SONRA PRATER'DE

VALA SOMALIDAN BJK TARIHI

1964 ALI SAMI YEN ACILISI

SEREF STADI-CIRAGANSARAYI

KAYA VE NAZMI KAPTANLAR

BJK INÖNÜ/VODOFONE PARK

GOING TO THE GAME

VODAFONE PARK HONOR TOUR

CHAMPIONS VIDEO 2017

BESIKTAS STADIUM & FANS

A VISIT TO INONU, 2011

BIR SAMPIYONLUGUN ANALIZI

VODAFONE ARENA OPENING

CHAMPION BESIKTAS

WITH BJK PLAYERS OF 2011

BESIKTAS 10 CLAIMS 2 FAME

BJK NEVZATDEMIR FACILITY

SAMPIYONLUKLAR MIMARI

TRIBUTE TO KOBE BRYANT

Q7,GUTI&IVERSON

INSIDE FENER STADIUM

CARTE POSTALE NOSTALGIA

KARTPOSTAL TURKIYE32-1944

MY MOTHERS ISTANBUL YEARS

HAGIA SOPHIA

MY FATHER'S BERLIN 1937

GERMAN WEHRMACHT 1937

POSTCARDS USA 1944

CARTOLINA POSTALE ITALIA

C.POSTALE EUROPA 1937-946

POST-CARD EGYPT 1942

POSTCARD, MIDDLE EAST

PETERHOF, ST.PETERSBURG

1CE UPON A TIME ISTANBUL

DIYARBAKIR 1955

SOUTH EASTERN TURKEY 1955

ANKARA&ISTANBUL 1956

PARIS 1956

JUKE BOX NOSTALGIA ↓

1957-1960 POP

1960-1970 POP

1970-1980 POP

1980-1990 POP

SYLVIE VARTAN IN ISTANBUL

RANDOM NOSTALGIA

ED SHEARAN&DUA LIPA

NORAH JONES& NATASHA ST.P

NOSTALGIC TRIOS

LACASA DE PAPEL

YURTTAN SESLER

TURKISH MUSIC PORTAL

MUNIR NURETTIN SELCUK

ZEKI MUREN

YILMAZ MORGÜL

SELDA BAGCAN

RUHI SU

ASIK MAHSUNI

ZULFU LIVANELI

NESET ERTAS USTA

TARKAN

ISTANBUL ERMENI MUZIGI

SECULAR BYZANTINE MUSIC

SARO SECIKYAN

EYPIO CUKUR RAP

FATHER OF ANADOLU POP

TURKISH FOLK BY P. DWEYER

PLAY FOR THE NATURE

YOLA CIKTIM MARDINE

VARDAR OVASI

ANNEM ↓

DOGUM GUNU,ANNELER GUNU

ANNEMIZ LAMIA

LAMIA HAMINNE AND TAYLOR

HALAM LAMIA

"EVIM/HOME"

NOSTALJI TRENI

LIFE OF MY FATHER

REUNITED/ONLAR KAVUSTULAR

SON CINAR BULENTSARACOGLU

FAMILY BLOG ↓

ESRA'S WEDDING ALBUMS

BRIDE'S DAD'S SPEECH

ESRA'S BRIDAL SHOWERS

ESRA'S BABY SHOWER

ESRA GRADUATION,ENGAGEMEN

OZMERAL PATERNAL F.TREE

OZMERAL MATERNAL F. TREE

LAMIA&HAMZA VIDEO 1999

DURUPINAR PATERNAL F.TREE

DURUPINAR MATERNAL F.TREE

BABY MADISON FABLE

BABY TAYLOR FABLE

ASHTON AYDIN FABLE

TAYLOR BABY&TODDLER YEARS

WEILS' WEDDING AND HOUSE

ASLI'S SHOWERS 2008-2009

FAMILY HOLIDAY PICTURES

CAPS IN ENGLISH

LONGEST JOURNEY IN 1942

FLYING BOAT DORNIER DOX

MARBLE MATCHES

ROME SUMMER OF 1956

MYSTERY MAN OF ST PETERS

EMAILS FROM JAN CLAIRE

KINDERHEIM HILDEN 1955

LATE NOVEMBER

A DAY IN BODRUM

3 DAYS IN CAPPADOCIA

A DAY IN ASIAN ISTANBUL

14 DAYS IN TURKIYE

A DAY IN TURGUTREIS

2014 BERLIN LETTERS

1937 BERLIN LETTERS

GOODBYE MY HOUSE

OUR OLYMPIAN IN OUR HEART

ZULAL THE BACKSTROKER

LORI MY ASSISTANT

MY TRIP ON THE MEGABUS

LYCIAN CITIES OF TURKEY

ATATURK-ROOSEVELT LETTERS

SULTAN SULEIMAN

TRANSFORMING OF SS SOLACE

TURKEY&THANKSGIVING

EINSTEIN'S PLEA TO TURKEY

TURKISH HELP TO IRISH

PRESIDENT OBAMA'S TRIP

USA MILITARY IN TURKEY

FLAG RAISING CEREMONY

RENAISSANCE MAN

"NOAH'S ARK" OR IS IT ?

STORY OF SANTA CLAUS

STORY TELLER OF ANATOLIA

TURKISH COFFEE

DOWN CAFE

ECEVIT IN NEWYORK 2002

SUKI, OUR CAT

HERR WAMLEK

ISTANBUL STORIES

SARAC AHMETEFENDI MANSION

BOMONTI BEER FACTORY

EVANGELISTRIA GREEKCHURCH

A WALK: BALAT FENER AREA

A WALK IN YELDEGIRMENI

CRIMEAN MEMORIAL CHURCH

SHOPPING IN GRAND BAZAAR

GIRL PLAYING HARMONICA

NURPERI

RAIMONDO D'ARONCO

HAMAM(OLD TURKISH BATH)

IN SEARCH OF LULU

ZEYREK MOSQUE& MONASTERY

COLUMN OF THE MARCIANUS

TRUE CROSS IN ISTANBUL ?

ISTANBUL MYTHS IN ENGLISH

LEGEND OF LEANDER'S TOWER

77 NAMES OF ISTANBUL

7HILLS 700MOSQUES ISTANB.

7 Churches of Anatolia

PANAROMIC TOURS/SANAL TUR

ISTANBUL WANDERER

ISTANBUL ABOVE AND BELOW

SUNKEN ISLAND OF VORDONIS

CHAINS UNDER MARMARA SEA

TUNELTHE SUBWAY

BASILICA CISTERN&MEDUSA

LEGENDS OF MAIDEN TOWER

CONSTANTINE COLUMN

HAMAM THE TURKISH BATH

HIPPODROME THE HORSEARENA

CHURCH OF SERGIUS&BACCHUS

COLUMN OF MARCIAN

ZEYREK PONTACRATORCHURCH

A VISIT TO SAMATYA

A GOLDEN HORN BOAT TRIP

CLASHING ROCKS OF KYNEA

RHEBAS RIVER/FORT RIVA

PERA PALACE HOTEL MYSTERY

ISTANBUL PHOTOS

ISTANBUL FOUR SEASONS

PANAROMIC BOSPORUS

BYZANCE SCEENS A HELBERT

ISTANBUL VIDEOS

GOZTEPE PARKI

HEYBELIADA

ADALAR/PRINCE ISLANDS

ISTANBUL PICTURES

BEYOGLU PICS

ISTANBUL GATES&DOORS

ISTANBUL TOP TEN MUST SEE

ISTANBUL FERRY LANDINGS

ISTANBUL BAZAARS

ARA GULER'S ISTANBUL

CARSI THE MARKET

BOSPHORUS, ISTANBUL

A GOLDENHORN FERRY TRIP

TURKIYE PHOTOS ↓

LAODICEA-DENIZLI

ARA GULER'S APHRODISIAS

BEYPAZARI HOUSES

YEDI GÖLLER

ANKARA'da GEZINTILER

AYVALIK- CUNDA

KONYA

UMURBEY BAYAR ANIT MEZAR

BURSA

BURSA KULLIYE VE TURBELER

BODRUM

CAPPADOCIA

URFA

KAS,KALKAN,DEMRE

ALANYA

DALYAN VIDEO

DALYAN, GOCEK, FETHIYE

ANKARA

TWIN BEAUTIES/IKIZGUZELLE

PHOTOS USA ↓

PHILADELPHIA

BOSTON

CHICAGO

CHICAGO LAKE FRONT

LAKE MEAD,NEVADA

LAS VEGAS

INDIANAPOLIS

SANFRANSISCO AND MONTERY

SAN ANTONIO, TEXAS

San Diego

NEW ORLEANS

NEW YORK

PENNSTATE

WALKING THE TRAIL

FLAG RAISING IN COLUMBUS

WORLD PHOTOS

PARIS

LONDON 1967

ITALIA

DUSSELDORF 1956

SAREJEVO

ATATURK'S BIRTHPLACEHOUSE

KAVALA, GREECE

ISLAND OF RHODES

A GLIMPSE OF IRAN

INDIA/NEPAL

CARIBBEAN ISLANDS

PRESIDENTS & KINGS TOMBS

DARFUR/SUDAN

YOU TUBE

I-FOOD

BAKI USTA'S DENIZLI KEBAB

ISTANBULLITE'S FOOD

STREET FOOD

NOSTALGIC SICILY'S PIZZA

GOLDEN CORRAL COLUMBUS

CAFE ISTANBUL

ANNE'S COOK BOOK

I-BLOG

TURKS AT UNION CEMETERY

SBF YEARS 1965-1969

WINTER IN ISTANBUL

DUVAR YAZILARI

POSITIVE THOUGHT OFTHEDAY

MY CINEMA

ART WORK

Translate
  Bookmark and Share
SUR-İ SULTANİ VE SARAİ SİERRA
 
 

SUR-İ SULTANİ VE SARAİ SİERRA

Konstantin surları yada Osmanlının değimiyle Sur-i Sultani, tarihi yarımada da  Megaralı Dorlar zamanındaki ilk yerleşim bölgesinde yapılan ve Bizanslar ve Osmanlılar zamanında giderek  genişletilen ve tamirden geçen surlardır. Saray Burnunda tren istasyonundan başlayıp Batıya sahil yolu  boyunca ilerleyip, Cankurtaran’dan Ahırkapı fenerine kadar uzanan sonra karadan Kuzeye doğru geçip, Haliç’in ağzından Gülhane Parkına kadar ilerleyen ve Topkapı Sarayını sarmalayan surlar. Bu surların içinde Klasik devirden Roma’ya, Bizans’dan Osmanlı ya kadar binlerce yıllık bir tarih yatıyor. Neler mi var bu yaşlı çemberin içinde: Ayasofya, Aya İrini, Küçük Ayasofya kiliseleri , Eski Saray Mozaik Müzesi, Yerebatan Sarnıcı, Sultan Ahmet Camii, Çemberlitaş, Dikilitaş ve daha nice Bizans sütun kalıntısı, cami , türbe , hamam. Ama bu çember surlar yer yer kırılmış, yıkılmış, aralarına evler yapılmış ve artık devamlılığı kalmamış. Özelikle de demiryolu ve sahil yolu tarafında, çöplük dolu mahzenler, evsiz insanların yaşadığı mağaralar, tinercilerin cirit attığı yerler, kese kağıdından şarap içen ayyaşların mekanı haline gelmiş. Hatta surların biraz yukarısındaki semtlerde  yaşayan mahalle sakinleri buralardan korkarak geçer olmuşlardır.

Cankurtaran da tren yolunun kenarında Şubat  2013 de bir cinayete kurban giden Sarai Sierra adlı Amerikalı genç turist kadın aslında burada öldürülen ya da tacize uğrayan ne ilk ne de son kadın, ya da insandır. Nitekim bir kaç gün önce gene aynı bölge de bir erkek cesedi daha bulundu. Surların sur olduğu zamanlarda tabi burada bu tip cinayetler işlenmiyordu, ama kuşatmalar ve fetih zamanında bu surların etrafında binlerce asker canını verdi. Osmanlılar zamanında da Yedikule zindanlarında Genç Osman’dan tutun da eskiden Sarayı Cedi-di Amire denilen Topkapı Sarayında boğdurularak öldürülen talihsiz insanların cesetleri, Sur-i Sultani-nin Hasırcılar kapısını üzerindeki burçlardan denize atılırmış. Zamanla Sepetçiler Kasrının olduğu yerden Sarayburnu’na kadar açılan Balıkhane, Değirmen, Odun, Topkapı, Yalı Köşkü gibi sarayın Marmara’ya açılan  22 deniz  kapsı kapatılıp örülmüş. Sur kapıları kapatılıp işlevini kaybedince, bitişiklerine gecekondular yapılmaya başlanmış. Sirkeci istasyonun ve demir yollarının yapımı ile de zaten depremler ve yılların verdiği yıpranma ile harap olan surlar iyice delik deşik olmuş. Bu sur diplerinde  bugüne kadar kim bilir kaç bin insan hayatını kaybetti bilemeyiz. Benim en büyük hayallerimden biri  tarihi yarımadanın Sur-i Sultani’sinden başlayıp, Marmara surlarından Yedikule’ye, oradan  Thehodisus Kara surlarına ve nihayetinde Haliç Surlarına, adım adım yürüyüp tüm surların ve kapılarının fotoğraflarını çekmek, havasını teneffüs etmektir. Ama bir erkek olarak bile buna tek başıma cesaret edemem ve talihsiz Sarai’nin de  bu cesareti neden ve nasıl aldığını bilemem.

Eski Turizm Bakanı Ertuğrul Günay Sur-i Sultaninin özelikle deniz kısmındaki bölümün harabelik ve tekin olmayan görünümünü Başbakana göstermek için sekiz dakikalık aşağıdaki videoyu hazırlamış. Gazetelerden okuduğum kadarı ile de özellikle Sarai Sierra cinayetinden sonra bu konuya eğilinmiş ve surların restore ve güvenli hale getirilmesi için milyonlarca dolarlık bir çalışma başlatılmış. Zaten İstanbul İl Özel idaresinin Sur-i Sultani adlı çok geniş kapsamlı ve Cumhuriyetin 100. yılına yetiştirilmek istenen bir projesi var, yukarıda saydığımız Klasik, Bizans ve Osmanlı devirlerinin  tarihi abide ve müzelerini içerecek dünyanın en büyük müzeler silsilesi. Bu müzeleri çevreleyen Sur-i Sultani için nasıl bir yenileme düşünülüyor bilmiyoruz. Benim gönlümden geçen, bir raylı minyatür tren sistemi ile bu surların çoğunlukla yanından ama bazen içinden geçilen, tur rehberinin İngilizce olarak bilgi verdiği, ya da turistlerin kulaklıklarla bilgi aldığı bir sistem. Aynen Paris de olduğu gibi turistin “hop in- hop out” sistemi ile istediği yerde inip, müze gezip, sonra tekrar bineceği yarı saatlik bir güzergah. Hayal mi dersiniz ? Belki, ama neden olmasın?

Cem Özmeral

16 Ağustos, 2013

   Dublin, Ohio

 
İstanbul Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ve Web TV nin izinleriyle
SUR-İ SULTANİ
 
 
 
TARİHİ YARIMADA: SURLAR,KAPILAR TEPELER VE İSIMLER
 
FROM BYZANTIUM TO ISTANBUL: 77 NAMES OF THE ETERNAL CITY

ISTANBUL’UN ADLARI, SURLARI VE KAPILARI

Tarihi yarımada Sarayburnu’ndan Yedikule’ye, Yedikule’den Haliç’e ve buradan tekrar Sarayburnu’na kadar olan üçgen alanı içine alan ve kartal gagasına benzetilen bölge. Eskiden İstanbul deyince bu etrafı surlarla çevrili alan anlaşılırmış. Haliç’in öbür yakasında gene surlarla çevrili bölgeye “karşı yaka “ anlamına gelen Pera, kartal gagasının konumunu ve güzelliğini göremeyip bugünkü Kadıköy tarafına yerleşen Calcedonluların bölgesine “körler ülkesi”, Bosphorus boğazına giriş ve çıkışları kontrol eden Scutari ya da Üsküdar’a “altın şehri” anlamına gelen Chrysoplis denirmiş. Sur içinde ki İstanbul şehrine ilk devirler den bugüne kadar ne adlar verildiğine gelince: biz bunu  araştırdık ve Megaralı Byzas’tan Fatih’in İstanbul’una kadar tam 77 isim bulduk.İstanbul kelimesinin türediği “Eis ten Polin” ya da “Stinpolis” İngilizce “to the city” yani şehire doğru, şehir yönüne, kent e  diye tercüme edilebilir. Osmanlıların İstambol diye andığı şehir onların resmi yazılarında ve bazı gümüş sikkelerde  Konstantiniye diye geçer. Tarihçilerin kullandığı İstanbul’un fetih öncesi adı olan Konstantinoplisin de kaynağını kent’e M.S. dördüncü yüzyılda  altın devrini yaşatan Büyük Konstantin’den aldığı malum.


 

İSTANBUL’UN 77 İSMİ ( 77 NAMES OF ISTANBUL)

                                                                           ARAŞTIRMA (RESEARCH  BY) CEM ÖZMERAL                                                      

BYZAS
BYZANTIUM
BYZANTION
BISANZIO
VIZANTION (greek)
AUGUSTA ANTONINA
NUOVA ROMA (NEW ROME)
ALMA ROMA
DEUTERA ROMA
RUMIYA AL-KUBRA (GREATER ROME)
THRAKIOS
THRACIO
LIKOS
MEGAPOLIS MUNDI (WORLDS BIGGEST CITY)
CAPUTO MUNDO (WORLD'S CAPITAL)
CONSTANTINOPLE
CONSTANTINOPOLIS
POLIS
HE POLIS (the city)
KONSTANTINIYE
KONSTANTINIYE-I KÜBRA (ARABIC)
BİZANTIYA EL-MAHSURA
KONSTANTINA EL-UZMA
MAHRUSA-I KONSTANTINIYE (seljuk)
MAHRUSA-I SALTANAT

GOSTANDNUBOLIS (ARMENIAN)
VIZANT
STIMBOL
ESDAMBOL
ESKOMBOLI
ESTAMBUL (spanish)
ISZTAMBUL (hungarian)
STAMBULAS (litvania)
STAMBULE ( letonia)
STAMBOLLI (albanian)
IASTANBUL (welsh)
KALIPOLIS (rum)
POLI (laz)
ZARIGRAD (CITY OF EMPERORS)
MYKLAGRAD ( MEGA CITY)
MICKLEGARTH
SUBLIMA PORTA (THE SUBLIME GATEWAY)
EIS TEN POLIN (TO THE CITY)
STINPOLIS
STAMBOL
ESTANBULIN
ISLAMBOL
ASİTANE (OTTOMAN)
LISTANA
DERSAADET
BİLADISELASE

BELDE-İ TAYYİBE
DERALİYE
DARÜLSALTANA
DARÜLHİLAFE
DARÜL HİLAFETİL ALİYE
DARÜL MÜLK
DAR'Ü SAADET
DERGAH-I MUALLA
PAY-I-TAHT
PAY-I TAHT-I  SALTANAT
SÜDDE-I  SALTANAT
SELATIN
MAKEDONYA (PER EVLIYA ÇELEBI: LATIN)
YANKOVİÇE (ASYRIAN)
YEGFURİYE (FRENCH)
TEKFURİYE (MOSKOVIC)
GRANDOYE (GREEK)
VEZENDUVAR (HUNGARIAN)
ALBANA (POLISH)
HIRKLIYAN (CHECK)
ISTEFANİYE (DUTCH)
KAYSER-İ ZEMİN (PERSIAN)
TAHTI RUM (INDIAN)
ÇAKO DURKEN (MONGOLIAN)
ISTANBUL

 
ISTANBUL'UN 7 TEPESİ/7 HILLS OF ISTANBUL

SEVEN HILLS OF ISTANBUL 

1.SARAYBURNU(SERAGLIO POINT) 

2.NUR-U OSMANIYE MOSQUE
 

3.BEYAZIT MOSQUE
 

4.FATIH(CHURCH OF HOLLY APOSTOLES)
 

5.SULTAN SELIM MOSQUE
 

6.EDIRNEKAPI


7.DAVUTPAŞA


 
ISTANBUL SUR KAPILARI
 
MARMARA VE KARA SURLARI
HALIC VE GALATA SURLARI
Constanipole Map, David Greenspan .Turkish Names edited by C.Ozmeral.

 

İSTANBULUN SURLARI VE SUR KAPILARI

BYZANTION SURLARI VE SUR-İ SULTANİ BÖLGESİ -BYZANTION WALLS

İstanbul’un ilk surlarının bugün Topkapı Sarayının olduğu Akrapolis denilen Birinci  Tepe de Megara’ dan gelip buraya yerleşen Dorlar’ın yerleşim bölgelerinin etrafını çevirmesiyle başladığı tahmin edilmektedir. Daha sonraları M.S 196 yılında Roma İmparatoru Septimus Severus Sarayburnu’ndan Hipodromun olduğu yere kadar surlar inşa ettirir ve Kartal gagasının daha büyük kısmını içine alır.  Osmanlılar zamanında Suri Sultani denilecek ve Haliç’ten, Marmara’ya kadar bölgeyi içine alacak olan bu surlar Büyük Konstantin zamanında  Septimus Severus’un surlarının temelinin üzerine yeniden inşa edilmiştir.(M.S.324-337). Bu bölgedeki eski sur kapılarının adları ise şöyle:

ASLANLAR KAPISI(ÇATLADIKAPı), KÜÇUK AYASOFYA/ PORTO LEONIS

BUKELEON SARAYI KAPISI

AHIRKAPISI /MANGANA

DEMIR KAPI/AYA YORGI

DEĞIRMEN KAPI

TOP KAPISI /AYIA BARBARA


MARMARA DENİZ  SURLARI-SEA WALLS BY MARMORA SEA

Marmara Surları Sirkeciden Yedikule’ye kadar 8,5 km uzunluğunda Marmara denizi ve tren yolu arasında uzanan surlar bunlar. Önceleri Konstantin zamanında Samatya’nın güneyinde Kara Surları ile bitiştirilen bu surlar daha sonra Haliç’ten Yedikule’ye kadar yapılan Theodosius surları ile Yedikule’ye kadar uzatılıyor. Deniz surları kara sularının aksine iki sıralı değil tek sıralı olarak yapılıyor ve bunların üzerlerinde 188 burç, 8 büyük ve 28 küçük kapı var. Tarihi boyunca I. Leon, Anastasius, II. Michael, Teofilos’ dan Fatih Sultan Mehmet’e gelene kadar hemen her İmparator tarafından tamir edilmiş ve genişletilmiştir. 19, Yüzyıl başında II. Mahmut devrinden itibaren de çeşitli inşatlar, demiryolları nın yapımı ve nihayet 1959 da sahil yolunun inşası nedeniyle deniz surları büyük ölçüde hasara uğramış ve büyük kısmı bugün metruk haldedir.  Bu bölgedeki eski sur kapılarının adları ise şöyle:

MERMER KAPI (DEBBAĞ KAPISI)/ MARBLE TOWER

NARLI KAPI/ AYIOS STUDIOS

SAMATYA KAPISI (PSAMATHIA)

DAVUTPAŞA KAPISI

YENİKAPI/ VLANGA

KUMKAPI/ (KÜÇÜK KAPI) KONSTOSKALION

KADIRGA LİMANI / SOFIA

KARA SURLARI- THEODOSIAN WALLS

Karadan gelecek düşman istilalarından şehri korumak amacıyla II.Theodosius(408-450) tarafından  yaptırılan bu Kara Surları’na Theodosius Surları da denir. Surlar Marmara kıyısındaki Yedikule’den Haliç tepesindeki Blakhernai Sarayına kadar uzanır ve buradan  aşağıya Haliç Surlarına bağlanır. Deniz surlarının aksine kara surları ön ve arka sur olmak üzere birbirine paralel  iki sur silsilesi ve arasındaki hendekten oluşur. 15 -20 metre üzerinde genişliği olan bu hendeklerin savaş zamanlarında su ile doldurulduğu zannedilmektedir. Osmanlılar zamanında zerzevat tarhlarına dönüştürülen bu hendeklerin Yedikule bölgesindeki bir kısmı bugün hala Bostan olarak sebze yetiştirmek için kullanılmaktadır. 5 metre kalınlığında ve Kent seviyesinden 12 metre yükseklikte olan iç sur duvarlarının  üzerinde boyları 20 metreyi bulan tam 96 burç varmış. Kimi dikdörtgen, kimi silindir şeklinde olan bu kuleler 55 er metre aralıkla sıralanıyormuş. Hendeğin önündeki  8.5 metre boyunda ki dış duvarlarda da, iç duvarlardaki burçların aralarına rastlayan 96 Burç daha varmış. Kara surlarının aşağıda isimleri yazılı e beşi halka açık, diğer beşi de askeri amaçlar için on kapısı varmış. Depremden zarar gören kara surları İmparator Leon ve Komnenos tarafından onarılmış ve sonraları güvenlik açısından sakıncalı olduğundan Belgrad Kapısı kapatılmış. Fatih ve Cumhuriyet devirlerinde onarılan diğer kapıların hemen hepsi bugün hala açıktır.

Bu bölgedeki eski sur kapılarının adları ise şöyle:

ALTIN KAPI (YALDIZLIKAPI) / PORTA AUERA

BELGRAD KAPISI / KSILEKERKOS

SILIVRI KAPI /PEGE

KALAGRU KAPISI/ PORTA TOU KALAGRU

MEVLEVİHAHANE (MEVLANA) KAPISI / RHESIUM

TOPKAPI / ROMANOS

SULUKULE /PEMPTON

EDIRNE KAPI /HARISIUS/ANDRINOPOLIS

EĞRI KAPI/PORTO REGIA

AYVANSARAY KAPISI (TEKFUR SARAYI) / BLAHERNAI

HALİÇ SURLARI- GOLDEN HORN WALLS

Bu surların yapımı ilk defa Konstantinin  kenti yenileme çabaları sırasında Cibali ve Fener arasındaki bölgede yapımıyla başlamış, daha sonra Theodosius’un kara surlarını yapıp Ayvansaray ile birleştirmesiyle Haliç’i koruma altına almıştır. Avarlar’ın istilasından sonra Heraclius bu surları Petrion kapısına kadar uzatarak on iki burç yaptırmış ve İmparatorluk Sarayı olan Blakhernai’yı emniyet çemberinin içine  almıştır. Bizans devrinde  imparatorlar ve sonra Osmanlı sultanları  tarafından tamir gören, genişletilen bu tek duvarlı surlar zamanla zindanlar, tersaneler mahzenler ile donatılmıştır. Ama bölgenin konumu ve yerleşimin yoğunluğu ve inşatların çokluğu dolayısı ile günümüzde bu surlardan ve kapılardan geriye çok az kalıntı vardır. Bu bölgedeki eski sur kapılarının adları ise şöyle:

EYYUB ENSARI KAPISI / KSILA PORTA

AYVANSARAY KAPISI /KLIOMENES

ATİK MUSTAFA PAŞA/ AYIA ANASTASIA

BALAT /PLATION ( VASILIKI PILI)

KUNGÖZ KAPISI /PORTA KINEGION

BİSİLİKE (BASILEOS)

FENER KAPISI / PORTA FAROS( PORTA FANARI)

PETRİ / PORTA PATRION

YENİ AYA KAPISI

AYA KAPISI / AYIA TEODOSIA

CİBALI KAPISI / PORTO ISPIGAS

ZİNDAN KAPI

UNKAPANI KAPISI

AYAZMA KAPISI

ODUN KAPI

BALIK PAZARI KAPISI

YENI CAMİ KAPISI/ SAN MARCO

BAHÇE KAPI(CIFTE KAPI)

SİRKECI KAPISI /PORTA VETERIS (RECTORIS)

YALI KÖŞKÜ KAPISI

UĞRAK KAPI/ EUGENIOS (KENTARIOS)


GALATA SURLARI (GENOESE WALLS)

Galata Surları Kasımpaşa’dan Tophane’ye kadar: Azapkapı, Şişhane ve  Galata semtlerini içine alan ve önünde 15 metre genişliğinde hendekler olan Cenevizliler tarafından yapılan  surlardı. Galata Kulesini de içine alan bu surlar, 1267 yılında Cenevizlerin Bizans’dan yerleşme izni almasından sonra  kısmen yıkılmış ve burayı bir Bizans garnizonu korumaya başlamıştır. Venediklilerin 1296 da Ceneviz kolonisine denizden hücum etmesinden sonra surlar gizli gizli gene yapılmaya başlanmıştır. Fatih Sultan Mehmet İstanbulu alınca Ceneviz kolonisi ile bir anlaşma imzalamış ve toprak üzerinde hakları olmadıklarını kabul ettikleri için yerleşim ve ticari  ayrıcalıklarını korumalarına izin vermiştir. En büyük burcu yeraltı caminin olduğu yerdeki Zindan Kulesi ve günümüze kadar sapasağlam gelen Galata Kulesi olan surlarının  hepsi yoğun yerleşim nedeniyle yok olmuştur. Bu bölgedeki eski sur kapılarının adları ise şöyle idi:

KÜREKÇİ KAPI

YAĞKAPISI

BALIK PAZARI KAPISI

KARAKÖY KAPISI

KURŞUNLU MAHZEN

MUMHANE

VOYVODA KAPISI

KULEDİBİ

HOROZ KAPI

İÇ AZAP KAPI

KÜÇÜK KULE

BÜYÜK KULE

AZAP KAPI


 
 

KAYNAKCA

Istanbul Bogazi, Petrus Gyllius,Eren Yayincilik 2000.
Istanbul, S.Alkan, T.C.Kultur ve Turizm Bakanligi, 2007.
Istanbul Semtleri, Niyazi Ahmet Banoglu, 2008.
Seyahatnameden Secmeler, Evliya Celebi, Lacivert Yayincilik 2007
Ne demek Istanbul; Ne Demek Bebek?, Onder SenyapiliODTUGelistirme Vakfi 2003.
Istanbul, Imperial City, John Freeley, Viking Press 1996.
Byzantium, Phillip Shephard,Time Life Books 1983.
Istanbulun, Tilsimli Taslari, Umit Elgin, Varanla Yolculuk1999.
http://www.arkitera.com/haberler/2004/06/21/istanbul.htm
Constanipole Map, David Greenspan .Turkish Names edited by C.Ozmeral.
Aziz Istanbul,Yahya Kemal, Istanbul Fetih Cemiyeti 2002.
Özlediğim İstanbul, Cem Özmeral, Eskişehir, Anadolu Universitesi  2002. 
Asirlar Boyunca Turkiye ve Danimarka, Ingolf Boisen, Kapmann, Kierulff and Saxild Kopenhag 1962. 

http://yedikulevikipedi.blogcu.com/halic-kapilari-ve-kiyi-kapilari/6836745


KAYNAKÇA ISTANBUL'UN ISIMLERI:

Internet, Dictionaries, Encyplopedia Britanica\ Cem Özmeral Archives,

Mehmet Halit Bayri, Istanbul Folkloru,turkiye yayin evi , 1946

Hasan Ahmet Gokce, Evliya Celebi, Seyahatnameden Secmeler, Lacivert Yayincilik,2007

Istanbul Opere ve Balesi Programi 2006-2007


BACK TO TOP/EN BASA
NEXT/BIR SONRAKI
BACK HOME/ANA SAYFA

                                                                                        

                                                                                                       Page copy protected against web site content infringement by Copyscape  

                           
                                                                                              ©2022.All rights reserved        

Website powered by Network Solutions®