istanbullite.com

NOSTALGIC WRITINGS BY AN ISTANBULITE © Since 2002

HOME ↓

ABOUT US/BIZ KIMIZ ?

E.Y.V 2019 AWARD CEREMONY

ISTANBUL&TURKEY TRAVEL

TIPS FOR TOURISTS 2022

ISTANBUL TRANSPORTATION

ISTANBUL 360 PANOROMIC

LIVE TURKISH TV AND MEDIA

TURKS AT UNION CEMETERY

NEWS FROM COLUMBUS,OHIO

NOSTALJIK TAACO.org

LEGAL NOTICE

CONTACT US/İLETIŞİM

ATATURK ↓

ATATURK ALBUMU

A VISIT TO ANITKABIR 2015

1953 DE ANIT KABIR

BANDIRMA ILE SAMSUNA

ATATURK'E MECLISTE KOMPLO

ATATURK'UN BINMEDIGI UCAK

ATATURK TBMM KONUSMASI

101 YILLIK BIR GAZETE

ATATURKUN EVI VE MEKTEBI

10 KASIM 1938

ATATURK'U ANLAMAK

STATUE OF ATATUTURK IN DC

ATATURK'UN IKI PORTRESI

SARAYBURNU ATA HEYKELI

ATATURK'UN KOLIBASI

ATATURK VE CINAR AGACI

ATATURK VE DIN

ATATURK'UN AKARETLER EVI

ATATURK MUZE KOSKU

ISTANBUL SUR-ICI ↓

YEDI KULE ZINDANLARI

KAYBOLAN KIR TEPEBAG

SEHZADEBASI DIREKLERARASI

LALELI BABA

MIHRIMAH CAMILERI

CEVIZAGACI- GOTLAR SUTUNU

TEKFUR SARAYI

ISTANBULUN ALTI 1,2

ISTANBULUN ALTI 3,4

HALICTE BIR VAPUR GEZISI

SADRAZAM KOCAMUSTAFA PASA

SUMBUL EFENDI

MILION TASI

BALIK UZERINE LAKIRDI

BOSTANCIDAKI BEYAZ KOSK

GOKSU DERESI

SAHIL YOLUNDA SABAH

BIR TEPE, BIR KALE

CARPISAN KAYALAR

KANDILLIDE BIR GECE

ISTANBULLU OLMAK

RAMAZANDA ESKI ISTANBUL

KOCAMUSTAFAPASADAKI KOSK

AHMET SARACBASI EFENDI

SHOW ME BIG MONEY

ISTANBUL DERETEPE ↓

HARBIYE NEZARETI

BEYAZIT KULESI

ARCADIUS'UN SUTUNU

6 MERMER 23 TILSIMLI TAS

SULEYMANIYEDE BIR GEZI

BAHARIYEDE SINEMALAR

PARGALI SARAYI VE MEZARI

ULUBATLI VE MIHRIMAHCAMII

TOPKAPI ANIT MEZARLARI

HALICTE BIR SEMT: FENER

YILDIZ KORUSU

HUNKAR'A GIDELIM

ABBAS AGA PARKI

HAYDARPASA KIRIM MEZARL.

HAYDARPASANIN OYKÜSU

DOGANCILAR PARKI

OSMANLI EFSANELERI

USKUDARLI GUZEL BALIKCI

BIZANS VE KURULUS MITLERI

BULGURLU HAMAMI

YAHYA EFENDI DERGAHI

ISTANBUL SEYYAHI ↓

AT MEYDANI

KADIRGA'DA SOKAKLAR

KIRIK MINARE

EVLIYA CELEBI RUYASI

SEPETCILER KASRI

GALATADA GEZINTILER

KARAKOYDE YIKILAN CAMI

BIR SAMATYA GEZISI

FLORYA DENIZ KOSKU

SULTAN SELIM CAMII

5.TEPEDEN HALICE

PERA PALASIN GIZEMLERI

PERA PASTANELERI

MACKA SIRTLARI

MARMARAY VE TAKSIM

BEZMI ALEM VALIDE SULTAN

MECIDIYEKOY LIKOR FABRIK

ABDULHAMITIN YILDIZ CAMII

IHLAMUR KASIRLARI

KUCUKYALI VE SATYROS

KUZGUNCUK

KAVAK SARAYI VE SELIMIYE

SANCAKLAR CAMII

↓STANBUL EVVELZAMAN

EKATERINA AYAZMASI

YAVUZ ERSINAN CAMII

KUS KONMAZ CAMII

BAHARIYE ADALARI GEZISI

RIVA:BIR DERE,BIR KALE

TARIHI YARIMADA VE SURLAR

GALATA SURLARININ IZLERI

ADALET KULESI

SARAYBURNU'NDA GEZINTILER

GALATA SURLARI IZLERI 2

YILDIZ SARAYLARI

ISTANBUL PARKLARI

SAIRLER SOFASI

AKSAMCILAR VE MEYHANELER

1960 DA ISTANBUL TIPLERI

KAPALI CARSI KAPISINDAN

UC ESKI ISTANBULITE

BIRKAC ESKI SAMATYALI

OZLENEN ESKI ISTANBULMU?

LULU'YU ARAYIS

ISTANBUL KIYI KÖŞE

CAMDAKI KIZ KONAGI

KABATAS HADIKA TASI

BARBAROS'UN TURBESI

TOPHANEDEN GALATAPORT'A

KAMONDO MERDIVENLERI

ISTANBULUN KAYIP DERELERI

MODA KOYU

ISTANBUL'UN GAZHANELERI

MIMAR MONGERI YAPITLARI

TEKFUR SARAYI 2020

BEBEK VE NAZMI

ISTANBUL EMEKCI HEYKELERI

TARLABAŞI

EDIRNEKAPIDA BRUNO TAUT

BANLIYO TREN ISTASYONLARI

ALTIYOLDAKI DOGUSEN BOGA

SOKAK SATICILARI

MIMAR VEDAT TEK YAPITLARI

PONTOKRATOR SARNICI

NUR-U OSMANIYE CAMII

THUTMOSIS DIKILITASI

AYDOS KALESI

D.BAHCE SARAY TIYATROSU

BUYUKDEREDEN BRINDISIYE

AYASTEFANOS RUS ANITI

ESKI GALATA KOPRUSU

HIKAYELI RESIMLER

O ISTANBUL

KADIKOY MANZARASI

TEYYARE APARTMANLARI

EGE VE ANADOLU

AFRODISIAS HEYKELLERI

RODOS PAPAGANLI RESTORAN

RODOS SURLARI DUVARLARI

GÜNÜBIRLIK RODOS ADASI

CITY OF LAODICEA

APHRODISIAS

GUZEL FOÇA- BELLE PHOKAIA

KARS ANILARI

ANCIENT CITY OF ANI,KARS

ARDAHAN SEYTAN KALESI

KARS'DAKI DEDEMI ARIYORUM

KARS'DA MUTLU SON

KOS ADASI ANILARI

KARAGOZ HACIVAT MUZESI

BEN SERVISCIYIM ABI

ASOSDA BIR GUN

ANTIPHELLUS BALIKCISI

TWILIGHT ZONE

TARIHTEN KAPAKLAR

INONU HARPOKULUNDA ,1942

1987 HALK OYLAMASI

CHICAGO DA II. ABDULHAMIT

HEYBELIADA DENIZ LISESI

INONU DENIZ LISESINDE1934

ANLATILMAYAN ISMET INONU

VEKILLER VE RESMIGECITLER

BU ANZACLAR NEREDE?

ISTANBUL ARKEOLOJI MUZESI

HARBIYE ASKERI MUZESI

CANAKKALE, TRUVA

BOSTANCIDA BIR NIŞAN

GOLCUK VE YAVUZ-HAVUZ

JAPONLARIN 1934 ZIYARETI

GAZOZ KAPAKLARI

ÇUKUR VE TURKIYE

HALIL EFE VE CAKIR GUSSUN

BIZANSLI VE BEYAZITLI

KADIKOY, ISKELEDE SABAH

BIR BAYRAM YAZISI

ARMONIKA CALAN KIZ

PARIS GOZLENIMLERI

METEOR CUKURU

MINIBUS SOFORU ZEYNEL

BIR EGE DILBERI

BIT PAZARINA NUR YAGDI

BIR RUYA

ADAM

DENIZ YILDIZININ OYKUSU

SOLUK MAVI NOKTA

GENC OSMAN MONOLOGU

OSMANLI TOKATI VE HIGH 5

HIZIR ILYAS

COLA TURCA

GAZOZ KAPAGI (ORIJINAL)

HARICTEN GAZEL

PORTRELER VE INSANLAR

SUPHI EFENDI KIMLIGI

MISKET MACLARI

BIR DENIZALTI ZABITI

SEMINE CELASUN GUNAY

BEYKOZ KUNDURA EMEKCISI

BÜLENT

1975 DE BIR ASK HIKAYESI

BIR KARANFILLI ADAM

1942 DE EN UZUN YOLCULUK

KINDER HEIM

KÜTAHYADA MACAR DEVRIMCI

MY MOTHER LAMIA

BIR COCUKLUK ANISI

CATHY CARR ROPORTAJI 1974

OSMANLI YUZUCULERI

JOEPA BIR AMERIKAN IKONU

MUZE EV

MUZIK VE BEN

ANNEMIN SANDIGINDAN

VATMAN ALI BEY

YESIL KAPI

MAHMEDET HOCA

29 TESRIN

SEREF STADI

ESKI SEREF STADI

ANDRAS KUTTIK

BJK SOHRETLER KOFTECISI

VALA SOMALI

SUKRU GULESIN- NAZIK DEV

MUSTAFA KIZILTAN BESIKTAS

KARAKARTAL MEHMET GALIN

SAMPIYONLUK YILDIZLARI

SON BABA RECEP ADANIR

KEDI KALECI VAROL URKMEZ

PANTER KALECI NECMI MUTLU

BJK'NIN ILK YABANCILARI

SEREF-HAKKI-SEBA

BESIKTAS'S USA TOURS

GELINCİK TARLALARI

TAKSM KIŞLASI CIRCA 1925

HELE HELE SERGEN KAPTAN

BABA BOSQUE

SANTRASI YAPILMAYAN GOL

YUSUF ILE SANLI

SENOL BIROL

KUCUK AHMET

GUVEN ONUT

DEMIROREN'E ACIK MEKTUP

KONAK KADIN FUTBOL TAKIMI

PASKAL VE BJK FORMASI

SARI LACIVERT

BERLIN PANTERI

TEMİZ FUTBOL

CARSI

BIR YASAM TARZI

KARANFILLI ADAM

ESKI BIR MILLI MAC

DR. VEDII TOSUNCUK

ELLI YIL SONRA PRATER'DE

VALA SOMALIDAN BJK TARIHI

1964 ALI SAMI YEN ACILISI

SEREF STADI-CIRAGANSARAYI

KAYA VE NAZMI KAPTANLAR

BJK INÖNÜ/VODOFONE PARK

GOING TO THE GAME

VODAFONE PARK HONOR TOUR

CHAMPIONS VIDEO 2017

BESIKTAS STADIUM & FANS

A VISIT TO INONU, 2011

BIR SAMPIYONLUGUN ANALIZI

VODAFONE ARENA OPENING

CHAMPION BESIKTAS

WITH BJK PLAYERS OF 2011

BESIKTAS 10 CLAIMS 2 FAME

BJK NEVZATDEMIR FACILITY

SAMPIYONLUKLAR MIMARI

TRIBUTE TO KOBE BRYANT

Q7,GUTI&IVERSON

INSIDE FENER STADIUM

CARTE POSTALE NOSTALGIA

KARTPOSTAL TURKIYE32-1944

MY MOTHERS ISTANBUL YEARS

HAGIA SOPHIA

MY FATHER'S BERLIN 1937

GERMAN WEHRMACHT 1937

POSTCARDS USA 1944

CARTOLINA POSTALE ITALIA

C.POSTALE EUROPA 1937-946

POST-CARD EGYPT 1942

POSTCARD, MIDDLE EAST

PETERHOF, ST.PETERSBURG

1CE UPON A TIME ISTANBUL

DIYARBAKIR 1955

SOUTH EASTERN TURKEY 1955

ANKARA&ISTANBUL 1956

PARIS 1956

JUKE BOX NOSTALGIA ↓

1957-1960 POP

1960-1970 POP

1970-1980 POP

1980-1990 POP

SYLVIE VARTAN IN ISTANBUL

RANDOM NOSTALGIA

ED SHEARAN&DUA LIPA

NORAH JONES& NATASHA ST.P

NOSTALGIC TRIOS

LACASA DE PAPEL

YURTTAN SESLER

TURKISH MUSIC PORTAL

MUNIR NURETTIN SELCUK

ZEKI MUREN

YILMAZ MORGÜL

SELDA BAGCAN

RUHI SU

ASIK MAHSUNI

ZULFU LIVANELI

NESET ERTAS USTA

TARKAN

ISTANBUL ERMENI MUZIGI

SECULAR BYZANTINE MUSIC

SARO SECIKYAN

EYPIO CUKUR RAP

FATHER OF ANADOLU POP

TURKISH FOLK BY P. DWEYER

PLAY FOR THE NATURE

YOLA CIKTIM MARDINE

VARDAR OVASI

ANNEM ↓

DOGUM GUNU,ANNELER GUNU

ANNEMIZ LAMIA

LAMIA HAMINNE AND TAYLOR

HALAM LAMIA

"EVIM/HOME"

NOSTALJI TRENI

LIFE OF MY FATHER

REUNITED/ONLAR KAVUSTULAR

SON CINAR BULENTSARACOGLU

FAMILY BLOG ↓

ESRA'S WEDDING ALBUMS

BRIDE'S DAD'S SPEECH

ESRA'S BRIDAL SHOWERS

ESRA'S BABY SHOWER

ESRA GRADUATION,ENGAGEMEN

OZMERAL PATERNAL F.TREE

OZMERAL MATERNAL F. TREE

LAMIA&HAMZA VIDEO 1999

DURUPINAR PATERNAL F.TREE

DURUPINAR MATERNAL F.TREE

BABY MADISON FABLE

BABY TAYLOR FABLE

ASHTON AYDIN FABLE

TAYLOR BABY&TODDLER YEARS

WEILS' WEDDING AND HOUSE

ASLI'S SHOWERS 2008-2009

FAMILY HOLIDAY PICTURES

CAPS IN ENGLISH

LONGEST JOURNEY IN 1942

FLYING BOAT DORNIER DOX

MARBLE MATCHES

ROME SUMMER OF 1956

MYSTERY MAN OF ST PETERS

EMAILS FROM JAN CLAIRE

KINDERHEIM HILDEN 1955

LATE NOVEMBER

A DAY IN BODRUM

3 DAYS IN CAPPADOCIA

A DAY IN ASIAN ISTANBUL

14 DAYS IN TURKIYE

A DAY IN TURGUTREIS

2014 BERLIN LETTERS

1937 BERLIN LETTERS

GOODBYE MY HOUSE

OUR OLYMPIAN IN OUR HEART

ZULAL THE BACKSTROKER

LORI MY ASSISTANT

MY TRIP ON THE MEGABUS

LYCIAN CITIES OF TURKEY

ATATURK-ROOSEVELT LETTERS

SULTAN SULEIMAN

TRANSFORMING OF SS SOLACE

TURKEY&THANKSGIVING

EINSTEIN'S PLEA TO TURKEY

TURKISH HELP TO IRISH

PRESIDENT OBAMA'S TRIP

USA MILITARY IN TURKEY

FLAG RAISING CEREMONY

RENAISSANCE MAN

"NOAH'S ARK" OR IS IT ?

STORY OF SANTA CLAUS

STORY TELLER OF ANATOLIA

TURKISH COFFEE

DOWN CAFE

ECEVIT IN NEWYORK 2002

SUKI, OUR CAT

HERR WAMLEK

ISTANBUL STORIES

SARAC AHMETEFENDI MANSION

BOMONTI BEER FACTORY

EVANGELISTRIA GREEKCHURCH

A WALK: BALAT FENER AREA

A WALK IN YELDEGIRMENI

CRIMEAN MEMORIAL CHURCH

SHOPPING IN GRAND BAZAAR

GIRL PLAYING HARMONICA

NURPERI

RAIMONDO D'ARONCO

HAMAM(OLD TURKISH BATH)

IN SEARCH OF LULU

ZEYREK MOSQUE& MONASTERY

COLUMN OF THE MARCIANUS

TRUE CROSS IN ISTANBUL ?

ISTANBUL MYTHS IN ENGLISH

LEGEND OF LEANDER'S TOWER

77 NAMES OF ISTANBUL

7HILLS 700MOSQUES ISTANB.

7 Churches of Anatolia

PANAROMIC TOURS/SANAL TUR

ISTANBUL WANDERER

ISTANBUL ABOVE AND BELOW

SUNKEN ISLAND OF VORDONIS

CHAINS UNDER MARMARA SEA

TUNELTHE SUBWAY

BASILICA CISTERN&MEDUSA

LEGENDS OF MAIDEN TOWER

CONSTANTINE COLUMN

HAMAM THE TURKISH BATH

HIPPODROME THE HORSEARENA

CHURCH OF SERGIUS&BACCHUS

COLUMN OF MARCIAN

ZEYREK PONTACRATORCHURCH

A VISIT TO SAMATYA

A GOLDEN HORN BOAT TRIP

CLASHING ROCKS OF KYNEA

RHEBAS RIVER/FORT RIVA

PERA PALACE HOTEL MYSTERY

ISTANBUL PHOTOS

ISTANBUL FOUR SEASONS

PANAROMIC BOSPORUS

BYZANCE SCEENS A HELBERT

ISTANBUL VIDEOS

GOZTEPE PARKI

HEYBELIADA

ADALAR/PRINCE ISLANDS

ISTANBUL PICTURES

BEYOGLU PICS

ISTANBUL GATES&DOORS

ISTANBUL TOP TEN MUST SEE

ISTANBUL FERRY LANDINGS

ISTANBUL BAZAARS

ARA GULER'S ISTANBUL

CARSI THE MARKET

BOSPHORUS, ISTANBUL

A GOLDENHORN FERRY TRIP

TURKIYE PHOTOS ↓

LAODICEA-DENIZLI

ARA GULER'S APHRODISIAS

BEYPAZARI HOUSES

YEDI GÖLLER

ANKARA'da GEZINTILER

AYVALIK- CUNDA

KONYA

UMURBEY BAYAR ANIT MEZAR

BURSA

BURSA KULLIYE VE TURBELER

BODRUM

CAPPADOCIA

URFA

KAS,KALKAN,DEMRE

ALANYA

DALYAN VIDEO

DALYAN, GOCEK, FETHIYE

ANKARA

TWIN BEAUTIES/IKIZGUZELLE

PHOTOS USA ↓

PHILADELPHIA

BOSTON

CHICAGO

CHICAGO LAKE FRONT

LAKE MEAD,NEVADA

LAS VEGAS

INDIANAPOLIS

SANFRANSISCO AND MONTERY

SAN ANTONIO, TEXAS

San Diego

NEW ORLEANS

NEW YORK

PENNSTATE

WALKING THE TRAIL

FLAG RAISING IN COLUMBUS

WORLD PHOTOS

PARIS

LONDON 1967

ITALIA

DUSSELDORF 1956

SAREJEVO

ATATURK'S BIRTHPLACEHOUSE

KAVALA, GREECE

ISLAND OF RHODES

A GLIMPSE OF IRAN

INDIA/NEPAL

CARIBBEAN ISLANDS

PRESIDENTS & KINGS TOMBS

DARFUR/SUDAN

I-FOOD

BAKI USTA'S DENIZLI KEBAB

ISTANBULLITE'S FOOD

STREET FOOD

NOSTALGIC SICILY'S PIZZA

GOLDEN CORRAL COLUMBUS

CAFE ISTANBUL

ANNE'S COOK BOOK

I-BLOG

YOU TUBE

SBF YEARS 1965-1969

WINTER IN ISTANBUL

DUVAR YAZILARI

POSITIVE THOUGHT OFTHEDAY

MY CINEMA

ART WORK

Translate
Bookmark and Share
KADIRGA'DA SOKAKLAR
 
KADIRGA SOKAKLARI
CARDAKLI FIRIN SOKAGINDA NAR AGACI
 
KADIRGADA’DA BİR GEZİNTİ

Hipodrom kalıntılarını gezdiğim gün çok zamandır görmek istediğim Küçük Ayasofya Camii’ni görmeyi planlamıştım. Hipodrom’un Sphendone denilen hala ayakta kalmış güney duvarlarından aşağıya deniz surlarına  doğru yürüyorum. Kadırga, Cankurtaran, Gedikpaşa sur duvarları içinde, tren yolu kenarında  birbiri içine girmiş semtler. İstanbul’un artık resimlerde kalan cumbalı, kafesli ahşap evleri, yetmişlerin üç dört katlı beton yapıları ile içli dışlı kıvrıla kıvrıla gidiyorlar. Kırık tahtalı ahşap evlerin, kiminin damları çökmüş, pencereleri kırık ve içerileri metruk, kiminin penceresinde kırmızı sardunyalar, içinde hala insanlar yaşıyor. Yokuştan aşağı doğru iniyorum. Apartman kapısında bir kadın halı silkiyor, beyaz takkeli yaşlıca bir adam, elinde tespih  portakal sandığının üzerine oturmuş geleni geçeni seyrediyor. Sokak aralarına tur minibüsleri park etmiş, bazısı erkek arkadaşlı bazısı yalnız turist kızlar ellerinde haritalar sokakları geziyorlar. Turistlerin hemen hepsi genç. Etrafta bakkallar, butik oteller, sokakta oynayan çocuklar. Köşe başlarında eski çınarlar, çoğu evin duvarında sarmaşıklar, bazıların da ise sarmaş dolaş oldukları nar ağaçları. Ve dallardaki  kırmızı narlar neredeyse pencerelerden içeri giriyor. Sonra çardaklar, sonbaharda hala yeşil yapraklı çardaklar...

Yolun solunda çardaklar altında eski bir hamamın kubbesi görünüyor. Bu Kadırga’nın eskiden ünlü olan Çardaklı Hamamı, Çardaklı Fırın Sokağının yanındaki sokakta... 1503 yılında Hünkar’ın Kapı Ağası Hüseyin Bey tarafında inşa edilmiş. Üstünde balkon şeklinde bir eyvan varmış bir zamanlar. Bu eyvanın üstündeki çardağın altından hamamın soğukluğuna girilirmiş. Eskiden çevrede yaşayan Rum vatandaşlar bu hamamı Kral Konstantin’in yaptırdığını söylerlermiş, zaten hamamın yapısı hiç bir Türk hamamına benzemezmiş. Hüseyin Ağanın vakıf olarak kurduğu hamamın giriş kapısındaki kitabesin de yazdığına göre  Osmanlılar zamanında hamamın bütün geliri yakındaki Küçük Ayasofya Camiine verilirmiş. Ama nasıl olmuşsa 1918 yılında hamam özel mülkiyete geçmiş ve geçmesiyle de içi yıkılıp önce depoya sonra da atölye’ye çevrilmiş. Şimdi ise içi boş taş bir yapı, üzerindeki çardaklar köşebaşındaki çeşmeye kadar uzanıyor. Çeşmenin yanında çardak altında küçük bir lokanta var adı “Tarihi Çeşme Lokantası”. Çeşme dikkatimi çekti, biraz evvel Hipodrom duvarlarının yanında gördüğüm, kitabesinde Çoğalzade Rüstem Paşa yazan çeşmenin tıpatıp aynısı, tek taraflı mermer bir çeşme. Bu çeşmenin kitabesinde de Sadrazam Rüstem Paşa yazıyor, hani şu Kanuninin damadı Rüstem Paşa, yapılış tarihi de 1554. Sadrazam Rüstempaşa’yı biliyoruz da Çoğalzade kimdir?, araştıracağım.

 
KADIRGA'DA YOKUSLU SOKAKLAR
CARDAKLI HAMAMI
SADRAZAM RUSTEM PASA CESMESI
 
SERGIOS VE BAKHOS’UN ÖYKÜSÜ

Kadırga adını burada Bizanslılar zamanında kalan limandan alıyor. Portus Novus denilen ve imparator İustinus tarafından M.S. dördüncü yüzyılda inşa edilen liman imparatorluğun gemilerini içinde barındırırmış. Osmanlılar da önceleri bu limanlı kadırgaları ile donatıyorlar ama sonraları her nedense etrafını duvarla çevrilip kapatıyorlar. Bu gün eski liman Kadırga meydanı denilen ve önünden  Liman Caddesinin geçtiği içeri kısımda kalıyor. Küçük Ayasofya Camii de bu caddenin biraz güneyinde tren yolunun hemen yanında. Bizim Küçük Ayasofya dediğimiz cami M.S. 527 yılında  İmparator Justinian tarafından Sergius ve Bacchus adlı iki Roma askerinin adlarını ebedileştirmek için inşa ediliyor. Bu birbirine çok yakın olan iki Romalı asker M.S. 303  yılında Hristiyan inançları taşıdıkları için işkence ile öldürülüyorlar. Önce Sergius öldürülüyor sonra da Bacchus’un kafası uçuruluyor. Gel zaman git zaman bu iki asker Romalı ve Bizanslı askerler tarafından birer aziz mertebesine yükseltiliyor ve onlara inanlar bunu Hristiyanlığın bir kolu olarak yaymaya başlıyorlar. Özelikle bu iki askerlerin birbirleri ile yakınlığından dolayı olacak en çok “gay”ler günümüzde bile kendilerini onlara yakın hissederler.

Sergius ve Bacchus’un öldürülmesinin üzerinden iki yüzyıl geçmiştir. İleride İmparator olacak Justinian İmparator  Anastasius’u devirmeye teşebbüsle suçlanmakta ve idam ile yargılanmaktadır. Bir gece Anastasius rüyasında Sergius ve Bacchus’u görür. İki aziz kendisine Justinian’ın suçsuz olduğunu ve onu serbest bırakmasını söyler,  İmparator da buna uyar ve böylece Justinian idam edilmekten kurtulur. Justinian başa geçtiğinde bu iki Aziz’in yaptığı mucizeyi unutmamıştır, 527 yılında mimar Anthemius’u  Sergius ve  Bacchus’un anısına bir kilise yapmakla görevlendirir. Kilisenin yapılacağı alanda daha önceden yapılmış Bazilika tipinde bir kilise daha vardır. Anthemius bu kilisenin yanına yeni bir kilise inşa eder. İki tapınak bir birlerine o kadar yakındır ki  avlularına aynı giriş kapısından girilir. Çoğu kimse mimar Anthemius’un bu kliseyi yaparken ileride Mimar İsodore ile müştereken yapacakları Aya Sofyanın bir provasını yaptığını, hatta Büyük Ayasofya’nın yer planın küçüğü ile aynı olduğunu söylerler. Kilisenin en büyük özelliği sekiz düz ve sekiz yuvarlak kubbesinin olması ve bunların gene sekiz sütun tarafından sırtlanmasıdır. İleriki yıllarda bu kubbe tasarımı birçok Bizans kilisesine ilham kaynağı olacaktır. Bu kilisenin yanındaki kiliseden günümüze hiç bir iz kalmamıştır. Sergius ve Bacchus kilisesi on altıncı yüzyıl başlarında Sultan İkinci Beyazıt zamanında Kapıağası Hüseyin Efendi tarafından camiye dönüştürülecek ve Küçük Ayasofya adı ile anılmaya başlanacaktır. Ne garip tecellidir ki Hüseyin Ağa ileride yolsuzluk yaptığı iddiası ile yargılanıp onun da  Bacchus gibi kafası kesilecek ve caminin bahçesinde hala mevcut olan türbeye gömülecektir. Efsaneye göre Hüseyin Ağa kesik kafasını eline alıp caminin avlusunda yürümüş ve yere düştüğü yerde türbesi yapılmıştır.  

Kaynakça:
http://www.livius.org/cn-cs/constantinople/constantinople_ss_sergius_bacchus.html
http://www.ibb.gov.tr/sites/ks/tr-TR/1-Gezi-Ulasim/kulliyeler/Pages/kucuk-ayasofya-camii.aspx
Picture of Sergius and Bacchus:http://www.sspp-tucson.org/icon_ornaments_r-w.html

 
KÜÇÜK AYASOFYA CAMİİ (Church of Sergius&Bacchus)
 
KÜÇÜK AYA SOFYA CAMİİ

Küçük Ayasofya camii avlusuna çok büyük tahta bir kapıdan giriliyor, cami avlusunun çevresi ve kapının çerçevesi taş duvarlarla örülmüş. Caminin etrafındaki ve avlusundaki yollar parke taşları ile döşeli, civardaki ağaçlar güzel görünümlerine rağmen binanın güzelliğini gölgeliyor.  Avlu kapısından girince sağ tarafınızda Hüseyin Ağanın medresesi var. Dikdörtgen şeklinde yayılmış on sekiz oda bu gün çeşitli el sanatları yapımı ve sergilenmesi için kullanılıyor. Bunlar içinde bir sedef yapım atölyesi, takı dükkanları, özbek el sanatları ve hediyelik dükkanları dikkati çekiyor, en ortada ise sekiz köşeli bir şadırvan yer alıyor. Bizans kiliselerine özgü kırmızı tuğladan yapılmış kilisenin giriş kısmına Osmanlı camilerinde görülen beyaz kesme taştan altı sütunlu ve beş kubbeli bir giriş ilave edilmiş. Giriş aynı renkteki cami minaresi ile tam bir uyum içinde. Binanın arka bahçesinde caminin haziresinde eski  Osmanlı mezar taşları ve tam ortada da  Kapıağası Hüseyin Ağanın türbesi var. Adamcağız kiliseyi camiye çevirmiş, medresesini yaptırmış, sonrada öldürülmüş ve adı çoğu camileri anlatan kaynaklarda hala  “Kesik Baş Hüseyin Ağa Türbesi” diye geçiyor.

Küçük Ayasofya’ya girdiğinizde hemen eski bir kilise de olduğunuzu anlıyorsunuz, ama Ayasofyanın o korkutucu büyüklüğü ve kasveti yok burada. Üzeri siyah benekli  koyu yeşil sütunlar, sütunların üzerlerindeki ve kaidelerindeki mermer tonozlarda oyma Roma yazıları. Tepedeki kubbeler ve tavan ise mavi beyaz renkte  Osmanlı hat sanatı ile özene bezene işlenmiş. Kubbelerden sarkan sayısız kristal avizeler, mavi ve beyazın hakim olduğu duvarlar ve halılar. Cami çepeçevre bir balkon çekme katla çevrilmiş. Aşağıdaki sütunların tam üstlerine onların ikizi olan sütunlar ve onların üzerlerinde revaklar. O kadar çok yeşil sütun var ki etrafta, sanki burası  bin bir direkli bir mabet, bir bazilika, bir cami. Balkon kata çıkıyorum, pencerelerden içeriye güneş ışığı giriyor, aşağıya bakıyorum;  ışıl ışıl bir mücevher kutusu burası. Balkondaki kadınlar mahfiline giriyorum, beyaz sütun başlarındaki yazıları elliyorum, ah bir okuyabilsem!. Sonra tekrar aşağıya iniyorum, müezzinler mahfilinin arkasına doğru yürüyorum. Burada bir köşede yer döşemesini çıkarıp kalın bir camla kaplamışlar tabanı. Camın altmış santim kadar altında koca koca taşlar var.Bunlar bin beş yüzyıllık  temel taşları. Taşların aralarında bir oyuk var içinde madeni paralar olan, belki kurumuş bir ayazmanın kalıntısı.

Küçük Ayasofya’dan çıkarken  yeni ve çok güzel ve çoğu İstanbullu’nun görmediği  bir yeri keşfetmenin mutluluğu içindeydim. Avlunun kapısında bir sokak satıcısı  tekerlekli tezgahının üzerine kıpkırmızı narları yığmış, el  sıkacağında sularını sıkıyordu. Bana bugünkü gezimde eşlik eden arkadaşlarla birlikte birer bardak taze nar suyu içtik ve satıcıya bir daha ki durağımız olan Sokullu Mehmet Paşa Camini sorarak yolumuza devam ettik.

 
 
SOKULLU MEHMET PAŞA CAMİİ VE MARMARA SURLARI
 

Sokullu Mehmet Paşa Camii Mimar Sinanın küçük mucizelerinden biri. Ama ne yazık ki bizim onu ziyarete gittiğimiz gün kapısında asma bir kilit vardı. Avlu da gördüğümüz bir cami yetkilisi hırsızlık ve vandalizm yüzünden caminin namaz saatleri dışında kapalı olduğunu ve camiyi gezmek istersek cami  imamının bir saat sonra geleceğini söyledi. Benim okuduğum kadarı ile bu camii meyilli arazi üzerindeki  mimari yapısı ile olduğu kadar  içindeki çinileri ve Kabe’den getirilmiş taşları ile de ünlüydü, ve cami yetkilileri içerdeki bu kıymetli hazineleri korumakta haklıydılar. Eminönünde gene Mimar Sinanın bir eseri olan Rüstem Paşa camiinin o güzel mavi İznik çinilerinin bazıları zaman içinde talan edilmemiş miydi? Sokullu  Camii’nin avlusunda mimari olarak anlatılacak  o kadar güzel görüntüler var ki! Ama isterseniz biz bunu Sokullu Camii’nin içini de gezeceğimiz ileri bir tarihe bırakalım ve daha çok etrafta ki  insanlardan bahsedelim.

O gün caminin avlusundan geçerken üç turist kız, hepsinin elinde İstanbul’la ilgili turistik tanıtıcı kitaplar tek başlarına dolaşıp duruyorlardı. Belli ki birazdan gelecek imamı beklerken vakitlerini boş geçirmeyip okuyor ve camii hakkında bilgi sahibi oluyorlardı.Ne güzel diye düşünüyordum, İstanbulun kısmen tenha yerlerinde üç turist kız gelmişler yalnız başlarına cami geziyorlar. İstanbul dünyanın başka şehirlerine oranla çok daha güvenli, korkusuzca tek başına gezebileceğiniz bir şehir. Ne yazık ki Amerika’ya döndükten kısa bir süre sonra benim bu gezdiğim yerlere çok yakın bir yerde, Cankurtaran semtinde, deniz surlarının civarında Amerikalı bir turist kız öldürüldü. Ateş düştüğü yeri yakardı, ama genç kadının ailesi kadar İstanbullular da üzüldüler bu cinayete. Türk medyası Amerikan medyasından bin kat daha fazla ilgi gösterdi habere.  Söylenene göre genç kadın amatör bir fotoğrafçıydı ve  iPad ile ve iPhone ile İstanbul’un enteresan fotoğraflarını çekiyordu ölmeden önce. FBI ‘a göre  ise işin içinde başka işler de vardı ve belki fotoğraf işi bir kılıftı. Ama ne olursa olsun, İstanbul’da genç bir turist öldürülmüştü, hem de bir kadın ve bir anne: Sarai Sierra. Türkiye de ve İstanbul da bir turistin öldürülmesi alışılmamış sıra dışı bir olaydı. Ama Türkiye de ve İstanbul’da her gün kadınlar öldürülürdü; şiddet, kıskançlık, töre, sebebi ne olursa olsun bunlar alışılmış ve olağan olaylardı!

CAMI AVLUSUNDA TURIST KIZLAR
SOKULLU CAMII ANA GIRISI
Tarihi yarımada denilen kartal gagası şeklindeki eski İstanbulun üç tarafı da surlarla çevrili. Bunlar yirmi kilometreden fazla uzunluğu olduğu söylenen surlar, daha doğrusu sur kalıntıları. Kimi yerleri restore edilmiş, bazı bölümlerinde sebze bahçeleri olan ama çoğu yeri harabe şeklinde. Özellikle Sur-i Sultani denilen Sarayburnu’ndaki surlardan başlayıp demiryolu boyunca  Yedikule’ye kadar uzanan Deniz Surları. Bunlar demiryolu ile deniz arasında sıkışıp kaldığından, çoğu tinercilerin mekan edindiği , semt sakinlerinin bile yanından geçmeye cesaret edemediği yerler. Bu surlar da daha önce de cinayetler işlenmiş, mağaralarında cinayetlere kurban giden insanlar bulunmuş. Kimi sur mağaralarında da evsiz insanlar yaşıyor, sabıkası olmayan talihsiz kişiler. Bazılarının önünde gündüz saatlerinde kese kağıtlarına sakladıkları şişelerden şarap ve bira içen berduşlar var. Hipodromun Sphendone kısmının altında Çoğalzade  Çeşmesinin yanında da böyle mağaralar var, önleri tahta perdelerle kapanmış. Bu sabah oradayken biraz da çekinerek başımı uzattım ve içeri baktım, gördüğüm ateş küllerinden ve boş şişelerden ve tuvalet artıklarından burada zaman zaman böyle kişilerin yaşadığı belli oluyordu. Yüz metre yukarısı İstanbulun en turistik yeri Sultan Ahmet Meydanı. Orada her yer tertemiz, paslanmaz çelikten yapılmış tuvaletlere bile Akbil kartı ile giriyorsunuz, turistler ellerinde broşürler tarih içinde gezintiler yapıyorlar.

Sarai’nin talihsiz kaderi surlarla ilgili bazı iyi şeylere de  vesile oldu. İstanbul Büyük Şehir Belediyesi surların içini temizleyip her tarafa ışıklar ve  mobese kameraları koyacakmış. Bence bu Boğaz köprüsünün geceleri yanan mavi ışıkları kadar güzel bir şey. Ben bir İstanbullu olarak bu surların bir başından başlayıp, tekrar başladığım yere kadar kilometrecilerle yürümek, onları incelemek ve fotoğraflarını çekmek isterim, ama şimdilik buna cesaret ister.

Kadırga da gezdiğimiz o gün Sokullu Camiinin imamını beklemektense hemen yakındaki Özbek tekkesini gezelim dedik. Caminin avlusundan çıkarken sekiz on yaşlarında çocuklar caminin bahçe duvarlarına tırmanıyorlardı. Yolun üzerinde butik bir otelin önünde etrafı  duvarlarla çevrili harabelerin içinde cami minaresine benzeyen tepesi kırık bir sütun vardı. Kırmızı tuğladan yapılmış Bizans’tan kalmış olduğunu tahmin ettiğim sütun kalıntısı hakkında etrafta  kime sordumsa ne olduğuna dair bir cevap alamadım. İleri ki günlerde bu sütünun kimden kaldığını araştırmaya başladım, ama şu ana kadar bulmuş değilim.

Cem Özmeral
17 Mart 2013
Dublin, Ohio

 
ADI KOYULAMAYAN BIZANS(?) SUTUNU
SPHENDONE'DA METRUK DEHLIZLER
 
BACK TO TOP/EN BASA
NEXT/BIR SONRAKI
BACK HOME/ANA SAYFA

                                                                                        

                                                                                                       Page copy protected against web site content infringement by Copyscape  

                           
                                                                                              ©2022.All rights reserved        

Website powered by Network Solutions®